تهیه کننده تئاتر کیست؟

اما واقعا تهیه کنندگی در تئاتر به چه معناست و فرد تهیه کننده عهده دار چیست؟

تهیه‌کننده تئاتر شخصی ست که بر تمام جوانب راه‌اندازی یک تئاتر نظارت دارد. تهیه‌کننده مسئول کلیه وظایف مالی و مدیریتی یک تولید یا محل برگزاری، افزایش یا حمایت مالی و استخدام پرسنل برای موقعیت‌های خلاقانه (نویسنده، کارگردان، طراح، آهنگساز، طراح رقص و در برخی موارد اجراگر) است. تهیه‌کننده مستقل معمولاً تولید را با یافتن نمایشنامه آغاز می‌کند. تهیه‌کننده کارگردان را پیدا می‌کند و اهداف اصلی را پیگیری می‌کند تا جنبه‌های تجاری و مالی را در خدمت تحقق خلاقانه نگاه نمایشنامه‌نویس قرار دهد. این رویه ممکن است شامل انتخاب بازیگر باشد؛ اما اغلب شامل تصویب بازیگر می‌شود. تهیه کننده می‌تواند بودجه تولید را از طریق شرکت خود و یا با آوردن سرمایه‌گذاران به تولید در یک قرارداد مشارکت محدود، تامین کند. در این ساختار کسب و کار، تهیه‌کننده شریک عمومی با مسئولیت نامحدود می‌شود و به همین علت، شرکای عمومی دیگری را وارد پروژه می‌کند. تهیه‌کننده احتمالاً نمایشنامه را از نمایشنامه‌نویس می‌گیرد که شامل حقوق اثر برای تولید آینده در سینما و تلویزیون است. تهیه‌کننده حق سرمایه‌گذاری‌های آینده را به دست می‌آورد؛ چرا که تولید تئاتر اصیل ارزش ارزش یک مالکیت هنری را افزایش می‌دهد. این حق به واسطه توافقنامه حق امتیاز می‌تواند افزایش یابد. از دیگر وظایف تهیه‌کننده می‌توان همکاری با نمایندگان تئاتر، مذاکره با اتحادیه‌ها، یافتن کارکنان دیگر، تئاتر و سالن تمرین، تعهد و بیمه گارانتی کارگران و ارسال اوراق بهادار با اتحادیه‌ها اشاره کرد.

این تعاریف در جست و جوی اینترنتی درباره‌ی معنی و کارکردهای عنوان تهیه کننده به دست می آید؛ و نشان از این دارد که تهیه کنندگی می تواند شغلی اثر گذار و حیاتی برای تئاتر ، به خصوص در بخش خصوصی و پروژه های بیگ پروداکشن آن باشد؛ اما آیا واقعا فرد تهیه کننده در تئاتر همه‌ی آنچه گفته شد را صفر تا صد و شبیه به آنچه در سینما اتفاق می افتد، پیش می برد؟ خوب اینطور نیست.. و چون سینما یک صنعت به حساب می آید و سود آور است ساز و کارش با تئاتر نیز تفاوت می کند؛ اما اساسا فرد منتخب برای تهیه کنندگی یک تئاتر بر چه مبنایی این حکم را دریافت می کند و آیا این افراد صاحب اندیشه و  از بدنه‌ی تئاتراند؟ و این نیست که اغلب تنها به فکر سود مالی بیشتر هستند؟ و دیده شده است که افراد مشهور تنها به واسطه‌ی اعتبارشان تهیه کنندگی یک اثر را قبول می کنند که این می تواند جنبه های مثبت و منفی دربر داشته باشد؛ و در بعضی مواقع نیز تهیه کننده همان سرمایه گذار است و به این دلیل سلایق شخصی اش را وارد کار می کند که گه گاه می تواند به کار ضربه بزند.

 حال این سوال کلیدی نیز پیش می آید، که اساسا ماهیت این مهم در تئاتر ایران چیست؟ پاسخ به این سوال‌ها به دلایلی با سختی همراه می شود؛  تهیه کنندگان تئاتر در ایران از هیچ صنفی و انجمنی که توانسته باشد در ماهیت بخشی به این عنوان قدمی برداشته باشد، برخوردار نیستند. و این شغل نیازمند آموزش های آکادمیک  و تحقیق و بررسی ست؛ این در حالی ست که هنوز  دوره آموزشی  که باید، برای این حرفه برگزار نشده است، البته که در سال های اخیر چندین بار تلاش شد تا این دوره ها برگزار شود اما خوب مورد نقد هم قرار گرفت که  آموزش دهندگان داخلی این دوره ها تا چه میزان به استانداردهای جهانی این شغل نزدیک اند و عمل  می کنند، بنابراین  لازم است برای بازتعریف این واژه و کارکردهایش به شکلی مصوب و منظم، صنفی تشکیل شود و این سامان دهی  بر عهده صنف و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ست.   البته یکی دیگر از دلایلی که به بی هویتی این عنوان دامن می زند، نبود کمپانی تئاتری که تهیه کننده در راس آن قرار بگیرد است؛ چیزی که در غرب به شکل درستش اتفاق می افتد و اساسا کارکرد تهیه کنندگی به وجود یک کمپانی تئاتر گره می خورد. و  این جاست که تهیه کننده می تواند شبیه به یک مدیر هنری عمل کند و نه تنها به سان یک دلال و وصل کننده.