روایتهایی از همراهی علم و هنر
همه چیز به چیز دیگر متصل است
توضیحاتی علمی موجود است که میگوید برای هنرمند بودن باید نیمکره راست مغز فعالتر باشد چرا که این قسمت محل کشف و شهود و الهام است و برای دانشمند بودن باید نیمکره چپ مغز فعالتر باشد چرا که این نیمکره محل استدلال، منطق، علم و عدد است. اما در طول تاریخ کسانی بودند که هم هنرمند محسوب میشوند و هم یافتههای علمی با ارزشی از خود به جای گذاشتهاند و با کمک علم و هنر و هر دو نیمکره مغز عملکرد موثرتری داشتهاند. لئوناردو داوینچی عقیده داشت که هنرمندان باید از مطالب علمی را مطالعه کنند و دانشمندان نیز باید از هنر کمک بگیرند، بعد متوجه میشوید همه چیز به چیز دیگر متصل است. شاید واحدهای تاریخ هنر که دانشجویان پزشکی میگذارند و واحدهای آناتومی که دانشجویان هنر میگذرانند گواهی بر این عقیده لئونارودو داوینچی است.
هنرامروز: آرت نت نیوز در گزارشی داستانهایی ازعلاقه دانشمندان عصب شناسی و گیاه شناسی و مخترع حروف تلگراف و... به هنر روایت کردهاست. این دانشمندان از هنر هم برای خلق آثاری زیبا وهم برای تصویر سازی و درک بهتر یافتههای علمی خود استفاده کردند.
ماریا زیبلا مِریان (1647–1717) جانور شناس و هنرمند
سابقه علمی: مریان یک دانشمند جانور شناس اهل آلمان در قرن هفدهم بود که در دسته بندی اولین دانشمندان زن هم قرار میگیرد. هنگامی که او مطالعاتش بر روی حشرات را آغاز کرد تصور میشد آنها جانوران شیطان هستند و خود به خود از گیاهان تولید میشوند. از تاثیر گذارترین مطالعات او درباره تغییرات در طول زندگی پروانهها بود که قبل از او به صورت مطلب مستند گردآوری نشده بود. کتاب دو جلدی که از ماریا زیبلا مریان درباره کرمهای پیله ساز باقی مانده است تا به امروز یکی از معتبرترین آثار در حوزه حشره شناسی است. او برای مصور کردن کتابش از طراحیهایش و تبدیل طرحها به چاپهای دستی تمام رنگی استفاده کرد.
سابقه هنری: این دانشمند قبل از انتشار کتاب حشره شناسی در سال 1675 کتاب مصور 12 صفحهای از گلها منتشر کرد. تصاویر این کتاب با مشاهده مستقیم و دقیق از گلهای طبیعی خلق شده بود و به عنوان طرح برای گلدوزی که از سرگرمیهای زنان آن دوره بود مورد استفاده قرار میگرفت. اما این انتهای ماجرا جویی مریان نبود. او در سال 1699 با هزینه شخصی سفری را به هلند آغاز کرد تا بتواند مشاهدات و مطالعاتش را کامل کند و اولین کتاب مرجع با تصاویر رنگی در حوزه حشره شناسی و گیاه شناسی را تالیف کند. عملکرد او در زمان زندگیاش موجب تعجب مردم بود.
ساموئل مورس (1791–1872) مخترع حروف مورس تلگراف
سابقه علمی: ساموئل مورس دانشجوی ریاضی در دانشگاه ییل، آرزو داشت تا هنرمند باشد و بتواند نقاشیهای بزرگ و زیبا بکشد. او با نگهداری از این رویا در قلبش به مطالعات علمی پرداخت و توانست روند ارتباطات راه دور را متحول کند. در تاریخ 24 می 1844 اولین پیغام با حروف مورس از واشنگتن به بالتیمور ارسال شد : "خدا چه کار کردهاست؟"
سابقه هنری: اگرچه مورس بیشتر به واسطه اختراع علمیاش شناخته میشود اما او توانسته بود به رویای هنرمند بودنش هم جامهی عمل بپوشاند. علاقه مندی هنری او در زمینه آفرینش تابلوهای نئوکلاسیک و فاخر با موضوعات اسطورهای در ابعاد بزرگ وبا پرداخت واقع گرایانه جزئیات تصویر همراه بود. او تحت تعلیم اساتید بهترینهای آکادمی های هنری مثل آکادمی لندن قرار گرفت. یکی از آثار نقاشی مورس در موزه لوور پاریس نگهداری میشود. این تابلو یکی از شاهکارهای هنری این موزه است و ابعاد بزرگی هم دارد.
رالف یوجین میتییارد (1925–1972) چشم پزشک
سابقه علمی: رالف یوجین میتییارد به عنوان یک چشم پزشک و عینک ساز فعالیت میکرد و به دلیل موقعیت شغلی اش مطالعات زیادی روی نور، رنگ، بینایی و عدسیها داشت. او همچنین مدتی در ارتش مشغول به خدمت بود. میتییارد در سال 1950 همکاری اش را با شرکتی آغاز کرد که کار عکاسی هم انجام میداد و این شاید سرآغاز فعالیت او به عنوان یک هنرمند عکاس بود. او حدود سه ماه در جستجوی یک دوربین فوکوس نشده برای رسیدن به آنچه حالت "بدون تمرکز" در عکاسی می نامد، بود. عکاسی بدون تمرکز یا فوکوس عکسی تولید میکرد که منظره را به تصویری یکپارچه تبدیل میکند.
سابقه هنری: میتییارد عکاسی را سال 1950 شروع کرد و تا زمان مرگ زود هنگامش در سال 1972 ادامه داد. عکس های او در زمان خود غیر معمول بودند و اغلب تصاویری از چهره های مبهم بود. او بعداً پرتره هایی از خود و فرزندانش با پوشیدن لباسهای عجیب و غریبِ هیولا و ماسک عکاسی کرد و آثارش در طول زندگیاش چندان مورد تحسین و توجه منتقدان و اهالی هنر قرار نگرفتند. اگرچه آثارش در کنار آثار آنسل آدامز، آرون سیسکیند و هری کالاهان درنمایش "عکاسی خلاق" قرار گرفتند.
آنا اتکینز (1799–1871) گیاه شناس
سابقه علمی: آنا اتکینز، گیاه شناس انگلیسی مجذوب انواع جلبک های ظریف و متنوعی بود که در آبراهه های انگلیس یافت میشد. او در سال 1843 جلد اول کتاب مرجع علمی خود را با عنوان جلبک های بریتانیایی را گردآوری و منتشر کرد. او برای عکاسی از جلبکها برای تصاویر کتابش از صفحات عکاسی آغشته به مواد حساس به نور استفاده کرد و گفته میشود اولین کسی بود که از عکاسی برای یک هدف علمی استفاده نمود.
سابقه هنری: این گیاه شناس و عکاس زن به گفته برخی از محققان اولین عکاس زن تاریخ هنر است و عکاسی را از فاکس تالبوت یکی از پیشگامان و مخترعان عکاسی آموخت. او همچنین از عکاسی به عنوان راه کاری برای ثبت تصاویر کتاب علمیاش استفاده کرد که این نیز در آن زمان بی سابقه بود.
لئوناردو داوینچی (1452–1519) دانشمند
سابقه علمی: لئوناردو داوینچی هنرمند و دانشمند ایتالیایی دوره رنسانس نماد انسان قدرتمند زمان رنسانس است. او مجذوب آناتومی، گیاه شناسی، ستاره شناسی و زمین شناسی بود و در زمینه های مختلف علمی مطالعه و مهارت داشت. امروز او را به خاطر دستاوردهای هنریاش میشناسند، اما او در زمینههای علمی نیز اختراعات و طرحهای بسیاری دارد. او جزو موافقان و نویسندگان نظریهی چرخش زمین و دیگر سیارات به دور خورشید است و درباره عملکرد داخلی اعضای بدن انسان تحقیقات زیادی انجام داد. دفترهای باقی مانده از داوینچی پر از طرحهایی است که درطول زندگیاش ساخته نشدند. گفته میشود ایده اولیه ساخت چتر نجات ، هلیکوپتر و حتی ماشین حساب در دفترهای این هنرمند و دانشمند یافت میشود.
سابقه هنری: داوینچی عقیده داشت که طبیعت، هنر و علم پیوندی ناگسستنی با یکدیگر دارند. تابلوهای شام آخر و منالیزا از این هنرمند سالانه بازدیدکنندگان زیادی را به خود جذب میکنند و طرحی که از آناتومی انسان و تناسباتش رسم کرده به عنوان یک منبع علمی، گواهی بر وجود نظم و زیبایی در طبیعت است.
سانتیاگو رومن کاخال (1852–1934) عصب شناس
سابقه علمی: کاخال دانشمند اسپانیایی به عنوان پدر علم عصب شناسی نوین شناخته می شود و در سال 1906 به دلیل تحقیقات انقلابی خود در زمینه سیستم عصبی، برنده جایزه نوبل شد. او اولین کسی بود که اظهار داشت مغز از ساختارهای سلولی جداگانه تشکیل شده است و دست آوردهای او در درک چگونگی عملکرد مغز هنوز هم مورد مطالعه و استفاده قرار میگیرد.
سابقه هنری: این دانشمند همیشه به هنر علاقه مند بود اما پدرش او را تشویق کرد تا در رشته پزشکی تحصیل کند. کاخال بسیاری از تصاویری که زیر میکروسکوپ دید را بر روی کاغذ نقاشی کرد و امروزه آن تصاویر و نقاشیها به عنوان منابعی ارزشمند برای مطالعه عصبی شناسی باقی مانده اند.
جان جیمز اودوبان (1785–1851) پرنده شناس
سابقه علمی: او یکی از بهترین دانشمندان پرنده شناس در سراسر جهان تا به امروز است. جان جیمز آدوبان در هائیتی متولد شد و در فرانسه بزرگ شد و سن 18 سالگی به پنسیلوانیا مهاجرت کرد. عشق او به پرندگان او را به تعقیب و آزمایش و پژوهش علمی درباره آنها ترغیب کرد. او به مطالعه عادات مهاجرتی پرندگان پرداخت و آنها را در زیستگاههای خود با تمام جزئیات واقع گرایانه نقاشی کرد. او برای ترسیم پرندگان آمریکا و تحقیق درباره آنها به تمام قسمتهای این کشور سفر کرد و مهم ترین پرنده شناس آمریکا شد. انجمن پرنده شناسی آمریکا برای بزرگداشت این دانشمند اودوبان نام گذاری شدهاست.
سابقه هنری: نسخه اولیه کتاب اودوبان شامل 435 تصویر رنگی از این هنرمند دانشمند در سال 2010 به قیمت 11.5 میلیون دلار به فروش رسید. نقاشیهای پر جزئیات و ظریف و زیبای اودوبان از پرندگان تنها جنبه علمی ندارند و بسیار زیبا و چشم نواز هستند.