درباره بازگشایی موزه هنرهای معاصر
موزه هنرهای معاصر تهران پس از۳۲ ماه تعطیلی به دلیل مرمت و نوسازی، روز پنجشنبه ۹ بهمن ماه با حضور اهالی رسانه و برخی از هنرمندان و مهمانان ویژه این مراسم از سفارتها بازگشایی شد و از ۱۴ بهمن ماه میزبان عموم مردم خواهد بود. سالهای زیادی از کاربری این موزه میگذشت و به گفته کارشناسان تعمیراتی که پیش از این در موزه اتفاق افتاده بود در حکم مسکنهای مقطعی بود و نیاز موزه به بازسازی اساسی را برطرف نمیکرد. تعطیلی موزه ازاردیبهشت ماه ۹۷ آغاز شد و قرار بود که چند ماه به طول بیانجامد، اما در پی نشستهای خبری متعددی که برگزار شد مشخص شد که موزه در روند بازسازی با پیمانکار اولیه قطع همکاری کردهاست و ادامه مرمت به گروهی دیگر سپرده شد. از دیگر دلایل طولانی شدن زمان مرمت این بود که کارشناسان در روند مرمت متوجه اشکالاتی شدند که به خاطر اهمیت این بنا و آثار آن برای برطرف شدند به زمانی طولانی تر احتیاج دارد. در تمامی جلسات مسئولین بر این نکته تاکید داشتند که نوسازی با وفاداری کامل به اصالت موزه انجام گرفته و کوچکترین تغییری در آن رخ نداده است.
هنرامروز: سرانجام بعد از بیش از دو سال وعده بازگشایی موزه محقق شد. مراسم که قرار بود از ساعت ۱۵ روز پنج شنبه آغاز شود با تاخیر حدود نیم ساعتی در سالن سینما تک موزه آغاز شد. مثل هر مراسم دیگر در ابتدا سرود ملی ایران پخش شد و بعد مجری به مهمانان خوش آمد گفت. بعد از آن احسان آقایی رئیس موزه هنرهای معاصر تهران درباره روند بازسازی و دست اندرکاران آن صحبت کرد. سپس ویدئوهایی کوتاه از روند بازسازی موزه و مجموعه زنده یاد منیژه میرعمادی و دکتر میر عمادی به گنجینه موزه هنرهای معاصر اهدا شده، پخش شد. دکتر ناصری نیز چند کلمهای با حاضرین صحبت کردند و بعد ازآن بهرام کلهرنیا هنرمند و نماینده هنرمندان در شورای نظارت بر مرمت موزه درباره روند بازسازی صحبت کرد: «از جانب جامعه تجسمی به من نمایندگی داده شد که در روند مرمت موزه حضور داشته باشم و در این زمینه اطلاعاتی کسب کنم. مرمت موزه اتفاق پیچیدهای بود و جامعه هنری نیز جامعه بسیار حساسی است که همیشه احساس میکند مقداری از حقایق از چشم عموم دور میماند. من نیز با همین شکاکیت در کنار دوستان قرار گرفتم تا بدانم چه اتفاقی قرار است بیفتد. از ابتدای جلسات عده زیادی در کنار هم مینشستند تا درباره مسائل مختلف تصمیمگیری کنند. موضوع مرمت اساسی موزه در سالهای گذشته بارها مطرح شده بود اما هیچوقت عملی نشده بود تا اینکه سرانجام این اتفاق رخ داد و زمانی که کلنگ مرمت بر زمین خورد، بر همه ما آشکار شد که این کار بسیار فراتر از آن چیزی است که تصور میشد. جمعیت هنرمند با حساسیت و تشکیک به این بازسازی میاندیشند، اما من به آنها اطلاع میدهم که با تعمیرات انجام شده، این موزه زنده و باقی است و تا سالها مشغول کار خواهد بود. »
مراسم با صحبتهای دکتر حسینی معاونت وازرت ارشاد و اجرای زنده سه قطعه پیانو پایان یافت.
این مراسم که بالاخره بعد از دوسال برگزار شد در کنار آماده سازی نمایشگاه «ارمغان» که گنجینهای بی نظیر از آثار هنر معاصر ایران است، دارای مشکلاتی هم بود و گویی عوامل موزه هنوز چندان برای اجرای مراسم افتتاحیه آماده نبودند و مراسم با عجله تدارک دیده و برگزار شده بود. در نشست خبری که در تاریخ ۷ بهمن ماه برگزار شد اعلام شد کارمندان موزه و تمامی دست اندرکاران روزهای منتهی به بازگشایی موزه را به سختی کار کردند تا موزه در زمان مقرر آماده بازگشایی شود و تاریخ بازگشایی هم ۹ روز پس از آخرین وعده هادی مظفری یعنی پایان دی ماه اتفاق افتاد. مدت زمان مراسم با توجه به فضای کوچک سینما تک موزه و تعداد حاضران و شرایط ویروس کرونا طولانی مدت بود و برخی از صحبتها در نشست خبری چند روز قبل نیز گفته شده بود و احتمالا علاقه مندان و دنبال کنندگان از آنها اطلاع داشتند. تعداد زیادی از مهمانان از سفارتهای کشورهای خارجی مستقر در ایران به مراسم آمده بودند اما به نظر میرسید مترجم حاضر در مراسم قبل از شروع مراسم از متن سخنرانیها اطلاعی نداشته و همزمان با برگزاری مراسم آنها را ترجمه میکرد و در ضمن ویدئوهایی که پخش شد زیر نویس انگلیسی نداشت. البته ترجمه همزمان چیزی دور از ذهن نیست اما در چنین مراسمی که برنامه ریزی آن در روزهای گذشته صورت گرفته و افراد زیادی در انتظار برگزاریاش بودند جای تعجب داشت. در بخش تقریبا رو به پایان سه قطعه پیانو اجرا شد که از نظر کیفیت اجرایی شاید درخور چنین مراسمی نبود و مدت زمانش هم طولانی بود. برخی از مهمانان اما بیرون از فضای سینما تک منتظر بودند تا گالریها برای بازدید از آثار جدید گنجینه و نمایشگاهها باز شوند ودر همین زمان و در حالی لحظات پایانی مراسم در حال برگزاری بود، درکنار حوض روغن (ماده و فکر) موزه اثر نوریگی هارگوچی چند نفر در حال تست صدا بودند و چند دقیقهای صدایی گوش خراش در فضا پخش بود. در نهایت مراسم افتتاحیه تمام شد و مهمانان در گالریها مشغول تماشای آثار شدند و برخی از مهمانان نیز با دیدن جمعیتی که به سمت گالریها میروند ترجیح دادند بازدیدشان را به روزهای بعدی که قرار است تعداد بازدیدکنندگان موزه بر اساس پروتکلهای بهداشتی تعیین شود حضور داشته باشند. آخرین اتاق از نمایشگاه عکاسی مفهومی نیز محل اجرای موسیقی زنده بود که به نظر میرسد شرایط و اجرایی مناسبتر برای بازگشایی موزه هنرهای معاصر تهران بود.
پیش از این وعده داده شده بود که یک کتاب از ۶ عنوان کتاب گنجینه موزه هنرهای معاصر تهران همزمان با افتتاحیه رونمایی خواهد شد اما در مراسم اعلام شد که رونمایی کتابها به زودی انجام خواهد شد و برنامههای متنوعی برای نمایشگاهها و رخدادهای دیگر تدارک دیده شده است که در آینده اطلاعرسانی خواهد شد . کتابفروشی موزه بدون هیچ تغییری در ساختار و حتی کتابها مشغول به کار بود. کتابها همان کتابهای سابق و موزه همپنان بدون هویت بصری یکپارچه بازگایی شد. پیش از این و در روزهای اول دی ماه نشست خبری درباره هویت بصری که پیش از آن موزه فاقد آن بود برگزار شد و رضا عابدینی به عنوان طراح آن معرفی شد. در این جلسه رضا عابدینی از طرحها رونمایی کرد و با مثالهایی از موزههای جهان درباره آنها توضیح داد اما تغییر لوگوی شناخته شده موزه که در دهه ۷۰ طراحی شدهبود در هویت بصری جدید، حواشی و اعتراضات هنرمندان را در فضای مجازی برانگیخت. این اعتراضات باعث شد که موزه اعلام کند نشان قبلی موزه تغییری نمیکند اما بعد از آن توضیح بیشتری درباره اینکه تکلیف هویت بصری موزه چه میشود توضیحی داده نشد.
برخی از مجسمههای که پیش از این در فضای موزه قرار داشتند و به بخشی از هویت موزه تبدیل شدهبودند نیز در مراسم بازگشایی دیده نمیشدند.