نخستین شیوه ثبت عکس

اقتصادهنرآنلاین_مه‌سیما شکریان؛ قدیمی‌ترین عکس ثبت شده در تاریخ عکاسی تصویری است، که "نیسفور نیپس"، اشراف‌زاده‌ی فرانسوی در سال 1826 با فرایندی که خود آن را "هلیوگرافی" نامید، از چشم‌انداز پنجره‌ی اتاقش گرفت. چند سال بعد یک فرانسوی دیگر به نام "لوئی داگر" به سال 1837 به فناوری‌ای دست یافت، که تصویری مثبت، مستقیم و پایدار بر صفحه‌ی نقره‌اندود ثبت می‌کرد. او فناوری خود را "داگروتیپ" نامید، که در تاریخ عکاسی بعنوان نخستین شیوه‌ی عملی ثبت تصویر شناخته می‌شود.

 این فرایند اصلاحات و تغییراتی کرد تا اینکه در ژانویه 1839 "آکادمی علوم فرانسه"، "داگروتیپ" را بعنوان یک اختراع فنی به ثبت رساند. ولی چند ماه بعد دولت فرانسه که به اهمیت این اختراع پی برده بود با تخصیص مقرری ماهانه برای "داگر" و شریکش، که فرزند "نیپس" بود، از آنان خواست که در یک گردهم‌آیی در پاریس در 19 آگوست 1839 جزئیات فنی "داگروتیپ" و چگونگی کارکرد این فرایند را برای عموم شرح دهند.

البته بر خلاف تصور، اولین تصویر دائمی جهان با "داگروتیپ" گرفته نشده است. "نیپس" با متحمل شدن مشقات فراوان توانست قدیمی ترین تصویر دائمی جهان را با روشی به نام "هلیوگرافی" ثبت نمود و آن را «منظره‌ پنجره‌ای در لو گراس» نام گذاری کرد.

شاید بتوان گفت دوربین عکاسی به شکل کنونی الهام گرفته از اتاقک تاریکی است که "ابن هیثم" در قرن 5 هجری برای مشاهده کسوف از آن استفاده کرده است. جعبه ای تاریک که تنها روزنی داشت برای عبور نور و تصویری وارونه و واضح را در سطح مقابل ایجاد می کرد. گفته می‌شود، تاریخچه عکاسی جهان از همین جعبه تاریک شروع شد. "لئوناردو داوینچی" نقاش و دانشمند قرن 16 میلادی در یادداشت هایش این وسیله را (Camera Obscura) نامید و از سوراخ ریز روی جعبه به عنوان (Pine Hole) نام برده است. جعبه تاریک توانست نظر نقاشان را به خود جلب کند و نقاشان از آن برای طراحی دقیق مناظر استفاده می کردند. گفته می‌شود اتاقک تاریک مورد استفاده "کاراواجو"، "ورمیر" و "رامبراند" بوده‌است. نقاشی به این شیوه با معیارهای واقعی هم خوانی داشته و از پرسپکتیو بسیار صحیحی نیز بهره می برد.

بعدها یک ریاضی دان به نام" Jerome Cardan" با نصب یک عدسی محدب بر روی روزنه جعبه توانست وضوح تصویر را تا حد بسیار خوبی افزایش دهد. این تصاویر هنوز قابل چاپ نبودند. تاریخچه عکاسی جهان با کشف کاغذ حساس به نور متحول شد. کشفی که مانند بسیاری از موارد دیگر به صورت اتفاقی انجام شد.

شیمی دان آلمانی "شولدز" از نیترات نقره در آزمایشگاه خود استفاده می کرد. روزی برگی بر روی کاغذ آلوده به نیترات افتاد و وقتی "شولدز" برگ را برداشت متوجه موضوع عجیبی شد. همه قسمت های کاغذ در اثر تابش نور سیاه شده بود و تنها قسمتی که زیر پوشش برگ بود به رنگ کاغذ مانده بود.این اتفاق جرقه ای شد برای دستیابی به موادی که به نور حساس هستند. در سال 1819 استفاده از "هیپوسولفیت دو سود" به عنوان ماده تثبیت کننده تصویر توسط یک انگلیسی کشف شد. "سرجان هرشل" نخستین کسی بود که ماده تثبیت تصاویر را به دنیا معرفی کرد و تاریخچه عکاسی جهان را با انقلابی بزرگ روبه‌رو ساخت. جالب است بدانید که استفاده از اصطلاح نگاتیو و پوزیتیو در تصاویر عکاسی نیز توسط این شخص رایج شد.

اولین عکس "سلفی" یا "پرتره شخصی"هم داستان جالبی دارد، در سال ۱۸۳۹ "رابرت کورنلیوس" آمریکایی دوربین خود را مستقر کرد و پس از برداشتن لنز سریعاً در جلوی دوربین ایستاد تا تصویر خود را ثبت کند. این مسئله موجب شد که اولین سلفی تاریخ ثبت شود.

*

عکاسی به علت ثبت تصویر افراد، برای همه دوست داشتنی است. همه مردم عکس را دوست دارند و این روزها با پیشرفت تکنولوژی عکاسی، همه افراد به راحتی از دوربین عکاسی استفاده می‌کنند. اما لزوما هر کس که دوربین دارد و عکس می‌گیرد، "عکاس" نیست و "عکاسی" نمی کند.