بررسی تبعیضی تاریخی در سینمای جهان
هالیوود چگونه هالیوود شد؟
امروزه هالیوود به عنوان قطب فیلمسازی دنیا تولیداتی پر هزینه و باکیفیت را ارائه میدهد که مخاطبان زیادی را در جهان دارد اما این تفاوت ریشه در تبعیض و شکافی عمیق بین سینمای امریکا و دیگر کشورهاست که سابقهای تاریخی دارد.
هنر امروز-فاطمه اسماعیلی: سینما در جهان امروز جایگاهی محبوب را در میان مردم تمام کشورها دارد و به عنوان یکی از ابزارهای سرگرمی اوقات فراغت بسیاری از مردم را پر میکند و در این بین سهم فیلمهای امریکایی از دیگر کشورها بالاتر است. اما هالیوود به عنوان قطب فیلمسازی دنیا همیشه این طور پر رونق نبوده است. رونق امروز هالیوود مدیون اولینهاست. اولین ساکن غیر آمریکایی منطقهای که امروزه آن را با نام هالیوود میشناسیم، "دون توماس یورکی" متولد مکزیک بود که در سال ۱۸۵۳ خانهای در منطقهای ساخت که امروزه در قسمت شمال غربی هالیوود واقع شده است. نام هالیوود را خانم "هاروی هندرسون ویلکاکس"، همسر یکی از اولین صاحبان بنگاههای معاملات ملکی منطقه در سال ۱۸۸۶ بر روی خانه و زمینهایش گذاشته است.
سیطره سینمای امریکا بر جهان
هالیوود در خلال جنگ جهانی اول تبدیل به پایتخت سینمایی جهان شد. چون دو کشور فرانسه و ایتالیا که بزرگ ترین تولیدکنندگان فیلم بودند، به خاطر جنگ نتوانستند به شکل قبل به فیلمسازی ادامه بدهند و حتی فیلمسازی فرانسه کاملا متوقف شد. بنابراین امریکا از سال 1916 برای پر کردن این خلا خود را وارد رقابت کرد. امریکایی میدانستند که با صدور فیلم به کشورهای اروپایی میتوانند سودهای کلانی را کسب کنند به همین خاطر اولین شرکت فیلم سازی هالیوود به نام "ویتاگراف" دفتر خود را لندن گشود و کمی بعد دفتر دوم خود را در پاریس دایر کرد. توزیع فیلمهای امریکایی تا سال 1920 ادامه پیدا کرد و لندن مرکز این تبادلات شد و این کار باعث لطمه خوردن به تولید فیلمهای داخلی بریتانیا بود.
البته قبل از شروع جنگ فیلمهای امریکایی محبوبیت خود را داشتند. تخمین زده میشود که در سال 1911 در بریتانیا 60 تا 70 درصد فیلمها امریکایی بودند.
پس از سال 1916 امریکا کم کم شروع به دایر کردن دفاتری در امریکای جنوبی، استرالیا و شرق دور کرد و بازار این کشورها را نیز به دست آورد. همچنین به خاطر ارزان فروختن فیلمها به دیگر مناطق می توانستند جایگاه خود را حفظ کنند چون ساخت فیلم داخلی پرهزینهتر از خرید فیلمهای امریکایی بود و به همین شکل هالیوود از طریق سودی که به دست میآورد، میتوانست سرمایه گذاریهای بیشتری در روند ساخت فیلم انجام دهد و سطح کیفیت فیلمها بالاتر رود. پس از این ستارههای سینمایی در عرصه جهانی ظهور کردند و شهرت و ستارهسازی بازیگران سینما بخشی جداییناپذیر از هالیوود شد.
البته در طول این سالها همواره مخالفتهایی علیه هالیوود شده است. همچون موج سینمای سوم که دهه شصت در امریکای لاتین علیه هالیوود و سینما اروپا برخاسته است و اعتقاد دارد سینمای اول سینمای هالیوود است که سعی در تبلیغ ارزشهای بورژوازی دارد، هدف این سینما سرگرم کردن مخاطب غیر فعال و پولسازی است. سینمای دوم سینمای اروپاست، این سینما برخلاف سنت هالیوود عمل میکند ولی این سینما در حقیقت به یک فرد وابسته است و در حقیقت فیلم بیانگر عقاید کارگردان به معنای مولف فیلم است . فیلمهای سینمای دوم در دسته فیلمهای هنری جای میگیرند. اما سینمای سوم یک سینمای غیر تجاری است که هالیوود را به چالش میکشد. این سینما بر خلاف سینمای دومی ابزاری برای بیان عقاید شخصی نیست و کارگردان مولف نیست بلکه صرفا نقش خود را به عنوان یک جز از کل مجموعه فیلم سازی بازی میکند. سینمای سوم مخاطب خود را برای سرگرمی جلب نمیکند بلکه با بیان حقایق اجتماع الهام بخش فعالیتهای انقلابی میشود.
استدیوهای فیلمسازی هالیوود
استودیوهای بزرگ هالیوودی شرکتهای تولید و توزیع فیلم هستند که سالانه تعداد زیادی فیلم را ساخته و اکران میکنند و سهم بزرگی از بازار سینما را در اختیار دارند و هماکنون شش غول بزرگ هالیوودی، بیش از ۸۰ درصد بازار امریکا و کانادا را در اختیار دارند. این شش استودیو بزرگ و زیرمجموعههایشان در مقابل شرکتهای کوچکتر که به مستقلها معروف هستند، قرار میگیرند. در واقع در بسیاری از موارد سرمایهگذاری و توزیع فیلمهای استودیوهای مستقل را نیز استودیوهای بزرگ انجام میدهند. فعالیتهای استودیوهای بزرگ در حوزههایی مانند توسعه، سرمایهگذاری، بازاریابی و تبلیغ و فروش محصولات متمرکز است.
شش استودیو بزرگ هالیوود، هر یک خود زیرمجموعه یکی از شرکتهای بزرگ رسانهای هستند و شامل این استودیوها میشوند: "برادران وارنر" (متعلق به شرکت تایم وارنر)، "پارامونت پیکچرز" (متعلق به شرکت وایاکام)، "فاکس قرن بیستم" (متعلق به شرکت نیوز کورپریشن)، "والتدیزنی پیکچرز/ تاچ استون پیکچرز" (متعلق به شرکت والت دیزنی)، "کلمبیا پیکچرز" (متعلق به شرکت سونیآمریکا) و "یونیورسال پیکچرز" (متعلق به شرکت کام کست/ جنرال الکتریک).
با فراگیری تلویزیون در جهان استودیوهای هالیوودی مجبور شدند، راههای جدیدی را برای درآمدزایی پیدا کنند. روش جدید آنها تمرکز بر بازار سرگرمیهای خانگی مانند تلویزیون، ویدیو، بازیهای رایانهای، دیویدی و پخش اینترنتی و دیجیتالی است که باعث پنج برابر بیشتر از فروش فیلمها در گیشه شده است.
این مسائل بخشی از تاریخ سینماست که باعث قدرتمندی و تسلط هالیوود بر سینمای جهان شده است و هالیوود به خاطر نفوذ فرهنگی خود و ایجاد جذابیتهای بصری در فیلمهایش و همچنین داشتن منابع قدرت و ثروت همچنان در عرصه جهانی یکه تازی میکند.