علی رویینتن:
انسان امروز به همه چیز شک دارد و از قصه و قهرمان گریزان است
علی رویینتن کارگردان و تهیهکننده سینما که دو فیلم سینمایی «دل شکسته» و «زمهریر» را ساخته و فیلم سینمایی «بانکزدهها» به تهیهکنندگی او به تازگی آماده نمایش شده است معتقد است که نسبی گرایی در نسل امروز باعث شده تا انسان امروزی به همه چیز شک داشته باشد و از قصه و قهرمان گریزان باشد.
به گزارش هنر امروز، علی رویینتن کارگردان و تهیهکننده سینما در گفتوگو با خبرنگار برنا، اظهار داشت: سینما در هر صورت از جامعه خود تأثیر میگیرد و اگر میخواهیم در این سینما به دنبال قهرمان بگردیم باید به جامعهمان نگاه کنیم و ببینیم آیا در جامعه امروز قهرمانی وجود دارد که بخواهد در سینما نمودی از آن به تصویر کشیده شود؟
رویینتن تصریح کرد: نسل امروز قصههای اسطورهای و آدمهای بزرگی که شاید الگویی برای نسلهای قبلی بوده را باور نمیکند و آنها را افسانه و دروغ میداند و درگیر نسبیگرایی شده است. انسان معاصر به همه چیز شک دارد و از قصهپردازی گریزان است. در این شرایط، وقتی سینما از جامعه تأثیر میگیرد و وقتی مردم قهرمانکش و از قهرمان بیزار هستند نمیتوان انتظار گذشته را از سینما داشت.
او افزود: البته من این رویکرد را تنها مربوط به ایران نمیدانم و معتقدم در جامعه جهانی چنین اتفاقی رخ داده است. شما وقتی برای خرید لباس و کفش به بازار میروید سعی دارید زیباترین کفش و لباس را که مناسب پوشش شما است انتخاب کنید. انسان ذاتاً به دنبال زیبایی است و در قصهپردازی هم ذاتاً قهرمانها را دوست دارد و دلیل بالندگی و ماندگاری قصههایی چون «هزار و یک شب» هم همین مسئله است اما وقتی میخواهیم هم مینیمال باشیم و هم قصه تعریف کنیم و قهرمان داشته باشیم بلبشویی اتفاق میافتد که هیچ کدام را شاید نداشته باشیم.
این کارگردان در ادامه اظهاراتش تأکید کرد: همه اجزای زندگی امروزی ما نسبت به گذشته تغییر پیدا کرده و از خوراکی که داشتیم میتوان این تغییرات را دید تا پوشش و دیگر مسائل. ما همه درگیر زندگی کنسروی شدهایم و هر روز غذای آماده میل میکنیم. همه در خانههایشان مبل و صندلی دارند اما متکا را به مبل تکیه داده و روی زمین مینشینند و آن مبل گویا فقط وسیلهای است که از انسان معاصر جا نمانند و در فرهنگ معاصر قرار بگیرند؛ در واقع امروز چیزهایی مُد شده که اصل نیست و ما هم دوستشان نداریم اما شاید مجبور به پذیرششان هستیم و سینما هم چنین شرایطی دارد.
کارگردان فیلم سینمایی «زمهریر» با اشاره به قهرمانهای معاصر کشور و جامعه گفت: ما در جامعهای زندگی میکنیم که مملوء از قهرمان است و در هر کوچه و خیابانی که میرویم نام یک قهرمان شهید بر آن کوچه گذاشته شده است. شاید ما آنقدر قهرمان داریم که جامعه قصههای قهرمان محور را پس میزند. در دهه 60 و 70 ما آثار سینمایی قهرمان محور خوبی داریم که میتوان در بین آنها به آثاری چون «بازمانده»، «نرگس»، «روسری آبی»، «بایسیکل ران»، «شیر سنگی» و «ناخدا خورشید» میتوان اشاره کرد.
این کارگردان در ادامه تأکید کرد: به نظر من جامعه قهرمانهای دهه 60 و 70 را هم میپذیرد ولی ما در جامعه یک حقیقت داریم و یک مجاز، قطعاً حقیقت جامعه این قهرمانها را میپذیرد. وقتی «دل شکسته» را ساختم مردم کاراکتر امیرعلی را دوست داشتند و او خود یک قهرمان بود. اما متأسفانه اختیار مملکت در دست ضدقهرمانها است و جامعه جدید اگر قهرمانها را بپذیرد همان ضد قهرمانها بیکار میشوند.
رویینتن در پایان اظهار داشت: زمانی قهرمانهای ما پهلوانهایی بودند که از شانههایشان خاک بلند میشد و در چهرهشان صلابت مردانه وجود داشت اما امروز این صلابت و وجاهت وجود ندارد و حتی خانمهای ما هم دیگر آن ظرافت زنانه را ندارند و همه چیز تغییر پیدا کرده است. جامعه وقتی به اضمحلال میرود نمیتوان انتظاراتی که در گذشته از سینمایش داشت را دنبال کرد.