پنج نمایشنامه‌ای که عاشقان تئاتر باید بخوانند
خواندن نمایشنامه در مقایسه با مطالعه‌ی رمان، داستان، خاطرات، سفرنامه و به طور کلی گونه‌های گوناگون ادبیات تجربه‌ای متفاوت است.
وقتی پای تئاتر در میان است برخی علاقه دارند نمایش را روی صحنه ببینند و زمانی برای خواندن نمایشنامه در نظر نمی‌گیرند. اما تنها راه افزایش قدرت تخیل و تقویت مهارت‌های خلاقه‌ی بازیگران، کارگردان‌ها و علاقه‌مندان هنر تئاتر مطالعه‌ی گونه‌های مختلف نمایشنامه است.
همراه شدن با قصه و شخصیت‌های نمایشنامه که جلوه‌ای منحصربه‌فرد از ادبیات نمایشی هستند اتفاقی دلنشین است. مخاطب با خواندن هر نمایشنامه با جهان فکری، دغدغه‌ها، طرز بیان احساسات و روش انتقال مفاهیم نویسنده‌اش آشنا می‌شود. اگر در داستان، همه چیز را با صدای راوی می‌شنویم، در نمایشنامه شخصیت‌ها با صدای خودشان با ما سخن می‌گویند. در ادامه بهمعرفی پنج تا از بهترین نمایشنامه‌ها می‌پردازیم.
نمایشنامه «سه روایت از زندگی»
یاسمینا رضا نمایشنامه‌نویس شناخته‌شده‌ی فرانسوی از مادری مجار و پدری ایرانی – روسی به دنیا آمده. تجربه‌های متفاوت دوران کودکی یاسمینا رضا و خاطرات مهاجرت خاندانش درون‌مایه‌ی اصلی آثارش را تشکیل داده‌اند. خلق شخصیت‌های عجیب‌وغریب، پرداختن به مسائل اجتماعی و بهره‌گیری از کنایه و طنز نشانه‌های کارش هستند. رضا منتقد صریح ژست‌های روشنفکری و مد روز در جوامع امروزی است.
نمایشنامه‌ی «سه روایت از زندگی» قصه‌ی شب‌نشینی زوج رئیس و کارمند را در سه پرده به تصویر کشیده است. در هر یک از پرده‌ها، شخصیت‌ها احساسات گوناگونی تجربه می‌کنند و واکنش‌های متفاوتی نشان می‌دهند. نویسنده در این اثر تلاش کرده لایه‌های درونی و منفعل انسان امروزی را موشکافی کرده و واقعیت درونی آن‌ها را عریان کند.
نمایشنامه‌ی «سه روایت از زندگی» با ترجمه‌ی فرزانه‌ی سکوتی توسط نشر نی منتشر شده است.
نمایشنامه «پزشک نازنین»
پادشاه نمایشنامه‌های کمدی کسی نیست جز نیل سایمون که روز چهارم ژوئیه سال ۱۹۲۷ میلادی در منهتن نیویورک به دنیا آمد. تحصیلاتش را در مدرسه‌های نویسندگی خلاق دانشگاه‌های نیویورک و کلرادو به پایان برد و به عنوان منتقد سینمایی در رادیو مشغول کار شد. او با نوشتن نمایشنامه‌ی «بیا در شیپورت بدمم» در سال ۱۹۶۱ میلادی کارش را شروع کرد. بیش از ۵۰ نمایشنامه و چندین فیلم‌نامه نوشت که بسیاری از آن‌ها جوایز متعددی برایش به ارمغان آوردند. نیل سایمون تنها نمایشنامه‌نویسی است که بعد از شکسپیر آثارش بیشترین اجرا در تئاتر برادوی داشته‌اند.
«پزشک نازنین» یکی از مشهورترین آثار این نمایشنامه‌نویس چیره‌دست است که بر اساس قصه‌های آنتوان چخوف نگاشته شده است. این اثر بازتابی از رابطه‌ی انسان‌ها را در دو پرده و یازده صحنه به تصویر می‌کشد.
«پزشک نازنین» داستان نویسنده‌ای را روایت می‌کند که در صحنه‌ی اول نمایش در اتاق نشسته و زندگی‌اش را تعریف می‌کند. شخصیت اصلی نمایشنامه بعد از ملاقات با افراد از جمله کارمند معمولی شهرداری و همسرش آن‌ها را به دقت توصیف می‌کند.
نیل سایمون با نثری جذاب و طناز ماجرای عطسه کردن کارمند بر سر ژنرال، طلب مغفرت و تبعید شدن بینی‌اش را روایت می‌کند.
نمایشنامه‌ی «پزشک نازنین» با ترجمه‌ی آهو خردمند توسط نشر نی منتشر شده است.
نمایشنامه پیگمالیون (Pygmalion) نوشته جرج برنارد شاو
پیگمالیون نمایشنامه ای از جورج برنارد شاو است که به نام یک شخصیت اسطوره ای یونان باستان نامگذاری شده است و اولین بار در سال ۱۹۱۳ روی صحنه به نمایش درآمد. در افسانه‌های یونان باستان، پیگمالیون عاشق یکی از مجسمه‌های خود می‌شود که بعدها این مجسمه جان می‌گیرد و زنده می‌شود.
داستان این نمایشنامه، حول محور زندگی هنری هیگینز، استاد آواشناسی است، که قصد دارد یک دختر گلفروش خیابانی را به عنوان یک دوشس، برای شرکت در مهمانی باغ سفیر آموزش دهد. او شرط می‌بندد که می‌تواند یک دختر گلفروش را به سادگی با صیقل دادن رفتار و تغییر شیوه گفتار او، به یک خانم جوان همانند یک دوشس تبدیل کند. در روند آموزش این دختر گلفروش، استاد هیگینیز عاشق او می‌شود.
برنارد شاو در این نمایشنامه، موضوعات مهمی همچون اختلاف طبقاتی و ریا را در جهانی بررسی می‌کند که ارزش و شخصیت مردم نه براساس آنچه که هستند، بلکه بر اساس نحوه صحبت آن‌ها، تعیین و قضاوت می‌شود.
خرده جنایت‌های زناشویی (Petits crimes conjugaux) نوشته اریک امانوئل اشمیت
چه زوجی آرزو نمی‌کنند، پس از سال‌ها زندگی مشترک، جایی که رشته‌های رابطه شان سست‌تر شده است، گره‌ها و اتصالات مجددی برقرار کرده و رابطه عاطفی خود را مرمت کنند. قلم هوشیار اریک-امانوئل اشمیت؛ عشق زناشویی را نشان می‌دهد که باخستگی، کینه و حسادت، در هم آمیخته شده است.
این داستان زوجی است که به تدریج در روزمرگی‌های زندگی غرق شده و شیوه زندگی خود را از دست دادند و در نهایت به دو فرد بیگانه که زیرِ یک سقف زندگی می‌کنند، تبدیل می‌شوند ولی آن‌ها هنوز هم یکدیگر را دوست دارند. ناگهان، حادثه ای برای این زوج، رخ داده می‌دهد که سبب یافتن و بخشیدن یکدیگر و کشف مجدد معنای عشق و زندگی، می‌شود.
وقتی ژیل پس از یک تصادف حافظه خود را از دست می‌دهد، مجبور است همه چیز را دوباره یادآوری کند، همسرش لیزا از صمیمیت، جذابیت و عشق شان در گذشته، به او می‌گوید. اما هر کدام، به تدریج به دیگری شک می‌کنند و به تدریج جنجال و رویارویی جالی و تکان دهنده‌ای صورت می‌گیرد.
سفر دراز روز در شب (Long Day’s Journey into Night) نوشته یوجین اونیل
آیا تا به حال به نوشتن داستانی فکر کرده اید که زشت‌ترین جنبه‌های خانواده شما را برملا می‌کند؟ بیانی از تجربه‌ی خود نیل در بزرگ شدن در خانواده ای است و به دلیل محتوای بیوگرافی لعنتی آن ، انتشار آن را در طول زندگی خود منع می‌کند.
سفر طولانی روز به شب یک نمایشنامه شخصی در مورد خانواده‌ای است که توسط یک پدرسالار مذهبی اداره می‌شود و واقعیت‌های طاقت فرسایی است که باید با آن‌ها روبرو شوند. این نمایشنامه را یوجین اونیل، نمایشنامه نویس آمریکایی، به روشی واقع گرایانه و بر اساس داستان زندگی خود او، نوشته است.
اونیل در دوازدهمین سالگرد ازدواج خود، این نمایش احساسی را به همسرش کارلوتا مونتری تقدیم کرد. اگرچه اونیل این نمایشنامه را در سال ۱۹۴۱ به پایان رسانده بود، اما پس از بیست و پنج سال مرگش تصمیم گرفت که آن را منتشر نکند. این به این دلیل است که به گفته نویسنده، یکی از شخصیت‌های این نمایش هنوز زنده بود. سرانجام پس از سه سال از مرگ اونیل، نمایشنامه با اجازه همسرش منتشر شد. سفر طولانی روز به شب یکی از آثار برجسته اونیل بود و باعث شده بود که او در سال ۱۹۵۷ جایزه پولیتزر را کسب کند.
