نگاهی به چند اثر دیداری قدیمی با موضوع بیماری‌های واگیردار
قرنطینه شیوه‌‌ای قدیمی و مدرن برای زنده ماندن بشر
شاید با گذراندن روزهای مبارزه با کرونا و وایرال شدن واژه‌ی قدیمی "قرنطینه" که شاید هیچ گاه بدین شکل و اینقدر ملموس تجربه‌اش نکرده بودیم، برایمان یادآور این باشد که در طول تاریخ، انسان‌ها کی و کجا و با چه هدفی اولین قرنطینه‌ها را تجربه کردند. عمل باستانی قرنطینه اغلب تنها ابزار مبارزه با بیماری‌های عفونی مانند جذام، طاعون و حناق بود اما امروز در قرن 21 با وجود پیشرفت و رشد علم پزشکی و تکنولوژی گاهی هنوز هم قرنطینه و جدا ماندن فرد سالم و بیمار تنها راه در امان ماندن از یک بیماری‌ست. به همین بهانه، چند اثر بصری قدیمی که بیانگر مواجه انسان‌ها با بیماری‌های مختلف و قرنطینه است را مرور می‌کنیم.
هنر امروز- فرزانه شهریاری: در طول تاریخ و در شرایط مواجه انسان با انواع بحران، هنرمندان همیشه با تکیه بر ابزار، فکر و ایده‌هاشان، آثاری را خلق کرده‌اند، به تجربه‌های بشر و طبیعت در شرایط گونان واکنش نشان داده‌اند و آن را ثبت کرده‌اند، گرچه این‌جا نقاشی می‌تواند، همان شیوه رایج نقاشی و اثر هنری معنا ندهد و شکلی مطبوعاتی و خبررسان به خود گیرد. در زمانی که هنوز دوربین عکاسی برای ثبت لحظات شیرین و تلخ به یاری انسان نیامده بود و یا حین و پس از آن.
اولین قرنطینه رسمی با بروز طاعون خیارکی در شهر ونیز ایتالیا آغاز شد در سال ۱۳۴۸، ونیز اولین سیستم قرنطینه رسمی را به منظور جلوگیری از گسترش و شیوع طاعون خیارکی و یا مرگ سیاه به بنادر این شهر، اعمال کرد. طاعون خیارکی متداول‌ترین حالت طاعون است که طی نیش کک یا گازگرفتگی توسط موش آلوده به باسیل به وجود می‌آید. به شورای شهر ونیز اختیار داده شد که از ورود کشتی‌ها، محموله‌ها و افراد مظنون به عفونت به این شهر برای مدت ۴۰ روز جلوگیری کند.
برای این منظور مقامات ونیز یک مرکز نگهداری در جزیره‌ای در ساحل این شهر ساختند که افراد آلوده را به آنجا می‌فرستادند تا این دوره انتظار ۴۰ روزه را در آنجا سپری کنند؛ این بیماران پس از سپری کردن این ۴۰ روز یا شفا می یافتند و یا جان خود را از دست می‌دادند. این دوره انزوا به "قرنطیناریو" (quarantinario) معروف شد که از لغت ایتالیایی برای ۴۰ گرفته شده است. به این صورت بود که اولین قرنطینه رسمی متولد شد.
اما این تلاش‌ها به سختی مانع انتشار این بیماری شد و مرگ سیاه در نهایت باعث کشته شدن ۱۵ میلیون نفر شد که حدود یک پنجم جمعیت سراسر اروپا است. اجساد قربانیان طاعون در محاصره لوئیجی ساباتلی از فلورانس در هنگام مرگ سیاه دهه چهل شمسی بسیار زیاد بوده است.
طاعون بوبونیک تقریباً یک سوم جمعیت اروپا طی قرن چهاردهم را از بین برد. شیوع های مکرر در سراسر جهان تا قرن 19 ادامه داشت و خدمه کشتی‌ها به هنگام ورود به بنادر مرتباً مورد بازرسی قرار می گرفتند. یک بازرس پزشکی با بررسی زبان‌های مسافر و احساس تورم کبدی در زیر بغل، به دنبال علائم طاعون است. اگر شواهدی از بیماری وجود داشته باشد، کشتی‌ها در صورت لزوم قرنطینه می شوند.
در سالهای اولیه طاعون، ونیز در ایجاد ایستگاه‌های قرنطینه برای مسافران دریایی پیشرو بود. این ایستگاه ها کشتی هایی بودند که بطور دائم در لنگرگاه ها، جزایر جدا شده یا ساختمان های جدا از هم قرار گرفته بودند. این ایستگاهها به عنوان لازارت شناخته شدند، زیرا آن‌هایی که در حال ظهور به صورت استعاری از مردگان برخاسته اند - همانطور که کتاب مقدس لازاروس - با انجام یکی از معجزه های مسیح دوباره به زندگی بازگرداند.
دارایی کسانی که لازارت ها را ترک کرده‌اند ضد عفونی شد تا از شیوع عفونت جلوگیری شود. انواع خاصی از دستگاه، مانند این دستگاه که برای درمان مواردی مانند سکه، نامه و لباس استفاده می‌شد.
در حالی که کلمه قرنطینه در قرن 14 آغاز شده است، اما عمل منزوی کردن بیماران آلوده بسیار به عقب برمی گردد. زمان کتاب مقدس، افراد مبتلا به جذام از جامعه جدا شدند.
در کشتی ها و در بنادر از پرچم هایی برای نشان دادن وجود بیماری استفاده می شد. جک زرد، که به معنای تب زرد است نیز، به خودی خود یک نام محاوره شد و امروزه هنوز هم برای نشان دادن کشتی تحت اقدامات قرنطینه استفاده می شود. به عنوان مثال، یک کشتی دریایی که در خیابان لوسیا در کارائیب مستقر شده بود ، پس از تائید پرونده سرخک در ماه مه 2019 قرنطینه شد.
از اوایل قرن 19، بیماری دیفتری یا همان حناق یکی از دلایل عمده مرگ و میر شد. انتقال آن به دلیل شرایط شلوغ زندگی به طور فزاینده ای منجر به منزوی شدن افراد در خانه ها یا اجتماعات خود شد.
قرنطینه بعدتر هم با نمود بیماری‌های عفونی مانند آبله مرغان یا سرخک انجام می‌شد، و توصیه این بود که افراد در خانه بمانند.
در حالی که طاعون قاتل که منجر به اختراع کلمه "قرنطینه" شده، دیگر تهدیدی برای جمعیت جهانی نیست، بیماری‌های عفونی تازه ظهور مانند ابولا همچنان تهدیداتی را برای سلامت انسان در مقیاس گسترده ایجاد می کنند. در صورت عدم وجود درمان‌های مؤثر، قرنطینه ابزاری مهم در جلوگیری از مرگ است.