دیوار به مثابه اسلحه!
چهره مرموز هنر گرافیتی ''بنکسی'' که از بدو کارش روش ناشناس ماندن را در پیش گرفت، حالا یکی از شناخته شده‌ترین هنرمندان معاصر جهان است. از آنجاکه گرافیتی بر دیوارهای شهر غیرقانونی است، او مجبور بود ناشناخته بماند و پس از آن‌که از زادگاهش، بریستول، به لندن آمد کماکان به اختفای هویتش ادامه داد. روش تصویر سازی او سازگار با طبیعت مخفیانه کارش است؛ اجزاء تصویر را ازپیش به‌صورت کلیشه یا شابلون آماده کرده تا در محل با اسپری به‌روی دیوار منتقل کند. بدین‌سان ظرف چند دقیقه یک نقاشی دیواری بزرگ را کامل کرده و سریع محل را ترک می‌کند.
به گزارش هنر ام‌روز، بنکسی در ۲۰۰۵ در سفری به مناطق اشغالی فلسطین ۹ نقاشی اعتراضی روی دیوارهای کرانه باختری کار کرد. نخستین اثر ''خشم، پرتاب کننده گل'' برپهنه دیواری در بیت‌لحم، مردی سیاه‌پوش در هیبت معترضین خشمگین انتفاضه را درحال پرتاب کوکتل مولوتوف به تصویر کشیده، اما دردست او دسته گلی است که تنها قسمت رنگی اثر است. او حالت مبارزه دارد، اما نماد عشق و زندگی را پرتاب می‌کند.
اثر دیگر ''مداخله ناخواسته'' برروی دیوار مرزی کرانه باختری کار شد؛ دو پسرک نوجوان سطل و بیلچه در دست داشته و خیره به بیننده نگاه می‌کنند. بالای سر آنها تصویری فتورئالیستی است از منظره زیبای سواحل مدیترانه با درختان نخل که از میان حفره توهمی دیوار تجسم می‌شود. آن دو مشغول بازی با شن‌های ساحل هستند، درحالی‌که ساحل و دریایی نیست و فقط رویای آن به تصویر درآمده! اثر خیال‌انگیز بنکسی، بیانیه‌ای است علیه دیوارها که با حذف آنها منظره طبیعی، و سیاسی، زیباتری جایگزین خواهد شد. هنگامی که او مشغول نقاشی بود، مامورین امنیتی اسرائیل با تهدید و شلیک هوایی مانع کار وی شدند. او در واکنش روی دیوار نوشت: ''چطور نقاشی روی یک دیوار ممنوع است، درحالی‌که خود دیوار بنابه رای دیوان دادگستری بین‌الملل غیرقانونی است؟''
مشهورترین کار بنکسی "دختر با بادکنک" استعاره‌ای است شاعرانه از آزادی، رهایی و امید که در رام‌الله نقاشی شد: دخترکی نوجوان با بادکنک‌هایی در دست، علیه جاذبه زمین، سبکبال بسوی آسمان می‌رود. تصویر به‌صورت سیلوئت سیاه در وضعیتی جادویی، ضد سنگینی و سکون دیوار بتنی است. این اثر بعدها با تغییراتی، بر دیوارهایی در لندن نقش بست و هم‌زمان تابلوی کوچکی از آن کار شد. در اجرای جدید، جلوه امیدبخش اثر محو و پنداشتی تراژیک تداعی می‌شود؛ تعداد بادکنک‌ها به یکی کاهش یافته و به شکل قلبی قرمز درآمده. نخ بادکنک از دست دخترک رها شده و او ناامیدانه دور شدنش را نظاره می‌کند. ''دختر با بادکنک'' بارها برای حمایت از مبارزات اجتماعی استفاده شد؛ از جمله در ۲۰۱۴ در بحران پناهندگان سوری و در ۲۰۱۷ در انتخابات انگلستان. در همین سال برطبق یک نظرسنجی محبوب‌ترین آیکون هنری این کشور شناخته شد. در ۲۰۱۸ نسخه کوچک اثر روی بوم در حراج ساتبیز به قیمت ۱،۴ میلیون دلار به‌فروش رسید، لیکن لحظاتی پس از چکش خوردن، تابلو به‌شکلی خودکار توسط وسیله مکانیکی که بنکسی درون قاب مخفی کرده بود، جلوی چشم همگان رشته‌رشته و نیمی از آن پاره شد!
منبع: کانال تلگرامی علیرضا سمیع آذر