مارسل دوشان بازی ایرانی بعد از 80 سال

اقتصادهنرآنلاین-مه‌سیماشکریان؛ گفته می‌شود، چهارسوی خیال تنها نمایشگاه انجمن مجسمه سازان است که تمامی اعضا می‌توانند، آثار خود را بدون داوری در معرض نمایش بگذارند و قطعا تمام مسئولیت نمایش به عهده صاحب اثر است. نکته قابل توجه درباره سنگ توالت 50 میلیون تومانی، قیمت گذاری اثر است. نقاشی از "حسنعلی وزیری"(1333-1268) در یازدهمین دوره از "حراج تهران" بین 50 تا 70 میلیون تومان قیمت گذاری شد. این اثر دارای ارزش تاریخی است و خالقش هنرمند معتبری است که اکنون در قید حیات نیست. نام حسنعلی وزیری در چندین کتاب‌ تاریخ هنر ایران موجود است و  بعضی از آثار این هنرمند در موزه‌های ایران قابل بازدیدهستند. این دلایل باعث می‌شود تا یک اثر هنری قیمتی بالاداشته باشد. البته "محمدرضا رحیمی" خالق اثر" ناصری/ازمجموعه عنصر فرهنگی، حاضر و آماده" در گفتگو با روزنامه "جام جم" گفته‌است، قیمت یک اثر هنری را هنرمندش تعیین می‌کند و اثرش اصلا گران نیست. او عقیده دارد که ارزش این اثر به ایده‌ آن است و از مقایسه اثرش با سنگ توالت‌های معمول و قیمت آن‌ها خوشحال نیست و می‌گوید، اگر درباره تصویر "ناصرالدین‌شاه" روی سنگ توالت برایمان سوال ایجاد شده‌است، درباره هنرمدرن و معاصر چیزی نمی‌دانیم و قرار است در آینده جلسه‌ای ترتیب دهد تا درباره اثرش توضیحاتی بدهد.
اثر "حسنعلی وزیری" در یازدهمین حراج تهران

سنگ توالت به عنوان موضوع اثر هنری بارها و بارها مورد توجه قرار گرفته است. در معروف ترین اثر، "مارسل دوشان" حدود هشتاد سال پیش با امضای مستعار سنگ توالتی(از نوع فرنگی‌اش) را با عنوان "چشمه" به یک فراخوان فرستاد و این اثر درفراخوان قبول نشد. دوشان، آن زمان به روند انتخاب آثار در نمایشگاه‌ها و فراخوان‌ها اعتراض داشت و اگرکار را با امضای خود می‌فرستاد، حتما در نمایشگاه پذیرفته می‌شد. نمونه کم نیست اما به نظر می رسد آنچه باعث اعتراضات فراوان به اثرِ نمایش داده شده در خانه هنرمندان شده است، ساده انگاریِ انجمن مجسمه سازان در نمایش هر شیئی به عنوان اثر هنری باشد. 

حضور چنین اثری در نمایشگاهی، در خانه هنرمندان  باعث واکنش افراد زیادی در فضای مجازی و حتی سایت‌های خبری شده است. اکثر افراد و خبرگزاری‌ها  نه ازاین‌که نمایشگاه، مربوط به چه انجمنی است گفته‌اند و نه از این‌که چرا نمایشگاه سالانه یک انجمن معتبر هنری در ایران نباید، داوری داشته‌باشد. نکته دیگر این است که بعضی منتقدین بیرون از فضای هنر، که همواره موضوعاتِ ناخوشایند را برای تقلیل هنر بهانه می کنند به این بهانه نیز باز دوباره صدا بلند کرده اند که "اثر هنری خوب دیگر وجود ندارد". کاربران فضای مجازی هم از این توالت کاری بر آشفتند:

خبرگزاری مهر در واکنش به این اثر نوشته است: " هنرمندان به دلیل رشته و تخصصی که در آن تحصیل می‌کنند کمی خود را متمایز از دیگر اقشار جامعه می‌دانند. ادعا می‌کنند روحیه لطیفی دارند و دغدغه‌ها و سرگرمی‌های آنها اغلب برای دیگران کمی عجیب است."

باید به خبرگزاری ها و خبرنگاران غیر متخصص یادآوری کرد، با دیدن یک اثر در یک نمایشگاه، نمی‌توان تمام هنرمندان را قضاوت کرد. هر هنرمند رسانه‌ای در اختیار دارد که همان اثر اوست. این‌که با اثرش چه پیامی را به مخاطب منتقل ‌کند، یک انتخاب شخصی است و پیامدهای این انتخاب، اول از همه  خود هنرمند را نشانه می‌گیرد، اما این انتخاب همچنین می‌تواند روی طرز فکر افراد جامعه نسبت به هنرمندان و آثار هنری تاثیر گذار باشد.