«جزیره»؛ پروپاگاندایی چندوجهی

به گزارش هنر ام‌روز، البرز کوشیار منتقد سینما و تلوزیون طی یادداشتی به کم و کیف سریال «جزیره» به کارگردانی سیروس مقدم که در حل پخش از شبکه نمایش خانگی است، پرداخت.

 

متن این یادداشت به شرح زیر است:

«سیروس مقدم اگرچه در کارنامه اش انبوهی از سریال‌های تلویزیونی متمایز دارد که هر یک کم و بیش با کلیت نگاه او همسو هستند، اما این سال‌ها‌ زیر سایه سری مجموعه محبوب و پر حاشیه «پایتخت» قرار گرفته و بیشتر با عنایت به آن مورد خطاب یا عتاب قرار گرفته است. این در حالی است که او در این بین، کوشید تا با سریال ساختارشکن «خوابزده» و طیفی از ایده های انتزاعی آن، اتمسفری تازه را تجربه کند که تا حدودی به سریال سال‌ها قبل او در تلویزیون، یعنی «پرواز در حباب» هم طعنه می‌زد. حال آنکه «خوابزده» به دلیل چرخش های مداوم روایی و پیچیدگی های بصری، نتوانست آنچنان که باید مورد اعتنا واقع شود.

 

«جزیره» سریال جدید مقدم، از منظر جلب توجه تماشاگر و رجعت او به فضایی متفاوت از «پایتخت»، دست کم در همین یک قسمت توزیع شده، تجربه ای کنجکاوی برانگیز است. سریالی که در همین گام نخست، برخوردهای گوناگونی برانگیخته و کامنت های متعدد و گاه متناقضی گرفته است.

 

گروهی شکیل از بازیگران که چهره ای مثل امیر مقاره از دنیای موسیقی پاپ در نقشی اصلی، به آن رنگی از تنوع زده، جغرافیای چشم‌نواز کیش که به اندازه لوکیشن‌های سرسبز شمال کشور روی آن مانور صورت نگرفته و داستانی نسبتا تازه که باید دید در ادامه چطور بسط می یابد.

 

مقدم در کارگردانی این سریال قصه ای را انتخاب کرده که علی الظاهر قصد دارد بر مظاهر فساد اقتصادی نور بتاباند. روایتی به نظر فرامتنی و متکی به جلوه های دراماتیک که امید می رود در لفافه به آسیب شناسی یکی از چالش های مهم امروز کشور بپردازد و ماحصل آن غیر از طرح قصه ای جذاب، دستاوردی هم داشته باشد.

 

از قضیه معطل ماندن مسافران یک پرواز برای خروج از هواپیما به دلیل رانت مسافری در هواپیمایی دیگر گرفته تا وجوه رمزآلود و مشکوک فعالیت یک شرکت و کاراکتری که بی شباهت به تعبیر آقازادگی نیست، می توانند بن مایه هایی تماشایی باشند. گزاره هایی که در فیلم‌نامه علی طالب آبادی نمودهای صریحی یافته اند و پرداختن به آن‌ها جسارت می طلبد.

 

البته شادی مختاری در نقشی که به نوعی مدخل سریال را رقم میزند، علی رغم مستعد بودن بازیگرش از گونه ای هیجان افراطی و رفتارهای غیر قابل توجیه ضربه خورده که شاید در قسمت های آتی تعدیل شود. به‌ویژه آنکه نمی توان حرفه این کاراکتر را که ژورنالیستی ظاهرا توانمند است، با نوع برخوردها و اکت هایش مطابقت داد و در نهایت پذیرفت! موردی که بخشی از انتقادهای جدی و گزنده به ماهیت این نقش را موجب شد.

 

محمدرضا فروتن در راس هرم کستینگ سریال، پس از مدتها می تواند حضوری کاربردی داشته باشد. او بازیگری باتجربه است که نقش‌هایش را درست تجزیه و تحلیل می کند و بر همین مبنا، آنها را ایفا می کند. در این سریال هم کیفیت بازی او با شاکله نقشش احتمالا به عنوان فردی سودجو و دسیسه چین همخوان است. شیوه نگاه های خیره و محدودیت در پلک زدن با ضرباهنگ کشدار ادای دیالوگ‌ها همه در خدمت همین اهداف در شکل دهی به نقش هستند.

 

السا فیروز آذر اگرچه هنوز نتوانسته با نقش ارتباط دقیقی بگیرد، برای عادت‌هایش منطق بسازد و باورپذیر ارائه اش کند، اما سرزندگی و شر و شوقش می تواند به کار این کاراکتر بیاید.

 

امیر مقاره خواننده ماکان بند، یکی از شاه مهره های تبلیغاتی «جزیره»، بار عاطفی و تجاری عمده ای از سریال «جزیره» را متوجه خود می بیند و انتخاب ایده آلی به نظر می‌رسد. ارشد شاهنگ با حضور او پیشینه ای ایجاد کرده که ممکن است به مخاطب ذهنیت بدهد و از سابقه او برای نقش، کنسه بگیرد. مقاره با تهور، تبختر و جذبه خاصی که از شخصیتش به نقش تزریق کرده، پتانسیل های بالقوه رفتاری آنرا به سرعت بالفعل ساخته. او حتی این منش خاص رفتاری پرسوناژش را در شیوه قدم برداشتن، ریز کردن چشم ها با قصد کوچک نمایی هویتی فرد مقابل، سردی چهره یا گاه بازی در سکوت، جاری کرده است. نکاتی که در ادامه بازی مقاره باید روی آن‌ها دقیق شد و ارزیابی شان کرد.

 

در کل سریال «جزیره» با نظر به تمام جنبه هایی که ذکرشان رفت و نمادهایی در جهت بهره وری تبلیغاتی و مورد پسند مخاطب، شایستگی کسب عنوان پربیننده ترین را دارد و شاید ظرفیت های تازه ای را برای شبکه نمایش خانگی و انتظارها از آن پدید آورد. هر چند با توزیع قسمت های آتی این مجموعه و روشن شدن دغدغه ها و ابعاد روایی آن می توان با دید وسیعتری به بررسی و موشکافی آن پرداخت.»