آیا «ایسفا» به غیرخودیها بیتوجه است؟
یک کارگردان فیلم کوتاه میگوید: ایسفا این پتانسیل را دارد که بسیار پیشروتر از آنچه است ظاهر شود.
به گزارش هنرامروز، عرشیا زینعلی - کارگران فیلم کوتاه «چگونه منتظر گودو باشیم» از آثار راهیافته به دوازدهمین دوره جوایز آکادمی ایسفا - درباره فیلم خود توضیح داد: فیلم من در بخش تجربی این رویداد پذیرفته شده است و میتوانم بگویم که در واقع یک تجربه در نوع روایت است. اینکه از زاویهای جدید به یک متن نمایشی نگاه شود و آن را به یک فیلم تبدیل کنیم را در این اثر تجربه کردم. تعریف سینمای اکسپریمنتال یا تجربی، اندکی پیچیده است. ممکن است برخی بگویند که فیلم من تجربی نیست اما در تجربهگرایی این فیلم تردیدی نیست. آنچه این فیلم در قالب تجربهگرایی با نگاه جدید به یک متن نمایشی میخواهد تجربه کند هم در ریتم و هم در صحنه و فضاسازی داخل اثر مشهود است.
این کارگردان درباره عدم گرایش فیلمسازان جوان به تولیدات تجربی هم گفت: نه بهعنوان یک فرد باتجربه بلکه بهعنوان یک دانشجو که کماکان در حال کسب تجربههای جدید هستم، در اینباره میتوانم مثالی را مطرح کنم. سینمای فیلم کوتاه که در قالب درام و با محوریت قصه روایت میشود را میتوان به شعری تعبیر کرد که دارای وزن و قافیه است اما وقتی صحبت از فیلم تجربی میکنیم میتوانیم فیلمهای این حوزه را با شعر نو، یا شعر سپید و حتی هایکوهای ژاپنی قیاس کنیم. چارچوب فیلم تجربی چارچوبی است که ریسکپذیری در آن بالاست و بیش از خودآگاه فیلمساز، ناخودآگاه او با فرآیند تولید اثر درگیر است. به همین دلیل هم رفتن سراغ این حوزه کمی ترسناک است.
وی افزود: همه چیز در سینمای تجربی در قالب دودوتا چهارتا قرار نمیگیرد. وقتی سراغ فیلمهای تجربی میرویم، نتیجه آن بسیار لبمرزی است، حاصلش هم میتواند تبدیل به یک فاجعه شود و هم میتواند نشانه یک نبوغ باشد. فیلمسازی در این حوزه مانند راه رفتن در مرز همین نبوغ و فاجعه است. فکر میکنم به دلیل همین ترسناک بودن است که فیلمسازان جوان کمتر سراغ سینمای تجربی میآیند.
زینعلی درباره نسبت مخاطب با سینمای تجربی هم گفت: همین فیلم «چگونه منتظر گودو باشیم» در خانه هنرمندان اکران داشت. بعد از نمایش خانمی دستش را بلند کرد و گفت من برای تماشای انیمیشن دوستم آمده بودم که در پایان این سانس نمایش داشت و فیلم شما آنقدر مرا خسته کرد که اگر منتظر فیلم دوستم نبودم، سالن را ترک میکردم! من از او تشکر کردم و اصلا هم ناراحت نشدم. من زمانی که این فیلم را میساختم احساس میکردم 30، 40 نفر یا نهایت 50 نفر از فیلم من خوششان خواهد آمد! انتظار نداشتم حتی بابت آن جایزهای بگیرم و بخواهد در جوایز آکادمی ایسفا پذیرفته شود. هیچ انتظاری در این زمینهها نداشتم اما در عین حال تمام تلاشم را کردم تا کار خوبی بسازم.
وی افزود: من امروز آنقدر سواد ندارم که به صورت قطعی بگویم فیلمم یک اثر تجربی است یا خیر اما میتوانم بگویم فیلم من در مقایسه با برخی فیلمهای دیگر یک اثر تجربی است. یعنی احتمال دارد در سال دیگری و با ترکیب فیلمهای دیگری بگویم این فیلم دیگر تجربی محسوب نمیشود.
این کارگردان سینما کوتاه درباره فرآیند داوری آثار در آکادمی ایسفا هم گفت: نظر کلی من نسبت ایسفا همواره مثبت بوده است. حس این مجموعه این است که همه در آن فیلمساز هستند و خودشان سردی و گرمی فیلمسازی را چشیدهاند. من به همه فیلمسازان احترام میگذارم چراکه معتقدم فیلمسازی کار سختی است و کسی که خودش فیلم ساخته است در جریان این سختی قرار دارد. آکادمی ایسفا از این منظر بسیار جمع خوبی است و قضاوتها در آن بهگونهای است که درصد خطا و اشتباه درآن بسیار کم است.
زینعلی با اشاره به طرح برخی اتهامات نسبت به آکادمی ایسفا که آن را یک جمع خودی قلمداد میکنند و صرفا آن را یک دورهمی میدانند، گفت: من درباره خود میتوانم مثال نقض بیاورم چراکه هیچگاه عضو ایسفا نبودهام و دوستان آکادمی را هم دورادور میشناسم، به تعبیر این منتقدان احتمالا من باید یک غیرخودی از نگاه آکادمی محسوب شوم اما اینگونه نبوده و خوشبختانه به خوبی هم به فیلمم توجه شده است. من فکر میکنم ایسفا این پتانسیل را دارد که بسیار پیشروتر از آنچه هست ظاهر شود و اگر نبود، قطعا جای آن خالی بود.