دلیل این نابرابری چیست؟

اقتصاد هنر آنلاین- شفق ابوسبا: نسبت حضور کارگردانان زن به مرد در این دوره از جشنواره ونیز، 9.5 درصد به 90.5 درصد است.این آمار کمترین میزان در مقایسه با همه‌ی جشنواره‌های مهم فیلم جهان است. 46 درصد فیلم‌های جشنواره ساندنس، 40 درصد از فیلم‌های جشنواره برلین، 36 درصد کارگردانان جشنواره تورنتو و 19 درصد فیلمسازان جشنواره‌ی کن را زنان تشکیل داده‌اند.

در حالی که مدیر هنری جشنواره ونیز "آلبرتو باربرا" در گذشته انتقادهای مربوط به انتخاب‌های فیلم را نادیده گرفته و حتی گفته بود اگر بخواهند برای کارگردانان زن در جشنواره سهمیه بگذارند استعفا خواهد داد؛ برای اولین بار سمیناری درباره‌ی برابری جنسیتی در این جشنواره برگزار کرده.

یکی از سخنرانان این سمینار "مارگاریتا چیتی" معاون امور زنان در فیلم  و تلویزیون ایتالیا بود. او گفت: "مهم است که بدانیم اگر چه جشنواره‌ها آخرین مرحله در یک مسیر هستند، رویدادهایی مهم‌‌اند که دیدی بی‌نظیر از پروژه، کارگردان و بازیگران آن را به نمایش می‌گذارند. پس اعتقاد ما این است که جشنواره فیلم ونیز در رسیدن ما به هدفمان که ایجاد فرصت‌های برابر برای فیلمسازان زن با مردان است می‌تواند نقشی اساسی بازی کند".

این نشست حدود 2 ساعت به طول انجامید و توسط گروه‌ فعال حقوق زنان در فیلم و تلویزیون ایتالیا، جواب ایتالیا به کمپین "می تو"، موسسه "یوری‌ایماج" و موسسه جذب سرمایه فیلم "میباک" برگزار شد.   

"باربرا" به‌همراه "پائولو باراتا" (رئیس فستیوال فیلم چتر) جلسه را آغاز کردند. باربرا گفت به نظر او تمرکز بیش از اندازه‌ای به نقش جشنواره‌های سینمایی در کم کردن فاصله‌ی جنسیتی شده است. او به تبعیضی اشاره کرد که در نحوه‌ی جذب سرمایه‌گذار و سرمایه‌گذاری فیلم‌ها هنگامی که پای کارگردانان زن در میان باشد، ایجاد می‌شود . او همچنین گفت که حدود 22 تا 24 درصد ثبت نام‌های فیلم امسال توسط زنان انجام شده و 25 درصد فیلم‌ها در بین تمام بخش‌ها متعلق به فیلمسازان زن است. او اضافه کرد: "می‌توانیم از خودمان بپرسیم آیا می‌توانیم کارهایی بهتر از این انجام دهیم. ما فکر می‌کنیم اساس اصلی کیفیت فیلم‌هاست. نمی‌خواهیم در مسئله زیاده‌روی کنیم. هدف نهایی ما برابری پنجا پنجاه جنسیت فیلمسازان است ولی سال‌ها طول می‌کشد تا این عدد به‌دست بیاید".

جشنواره ونیز آمار حضور کارگردانان زن را در بخش‌های مختلف اعلام کرده. در حالی که 9.5 درصد کارگردانان بخش اصلی زن هستند، در بخش جانبی افق‌ها این رقم به 21 درصد و در بخش اسکوفینی به 12.5 درصد می‌رسد. در بخش خارج مسابقه هم 26 درصد شرکت‌کنندگان کارگردانان زن هستند.

"باراتا" گفت ونیز پیشرفت بسیار خوبی داشته و کاملا این ایده را که جشنواره به خاطر نشان دادن تعصب در انتخاب فیلم‌ها باید متهم شود؛ را رد کرد.

یکی دیگر از سخنرانان این جشنواره "دومیزیا دو روسا" بود که آماری در مورد فیلم‌های تولید شده در ایتالیا داد. او علام کرد که تنها 9 درصد فیلم‌های بلند ساخته در ایتالیا از سال 2008 تا 2018 توسط زنان، کارگردانی شده‌اند. یعنی 153 فیلم در مقابل 1493 فیلم.

موسسه جذب سرمایه فیلم "میباک" بیان کرد حتی زمانی که زنان قادر به پیدا کردن سرمایه‌گذار می‌شوند، بیش از 11 درصد، کمتر از همکاران مرد خود دستمزد می‌گیرند.

سال گذشته جشنواره ونیز قراردادی را امضا کرد که به موجب آن باید آمار برابری جنسیتی خود را منتشر کند که تعداد ثبت نام کنندگان هم از مفاد همان قرارداد است. همچنین یک دیگر از موارد این قرارداد تعهد جشنواره نسبت به برابری جنسیتی است. مطابق اطلاعاتی که موسسه "یوری‌ایماج" اعلام کرده، از سال 2012 که استراتژی برابری جنسیتی در جشنواره ونیز پایه‌گذاری شده تعداد پروژه‌های قابل قبولی که توسط زنان در جشنواره ثبت شده‌اند از 17 درصد به 28 درصد در سال 2018 رسیده است.

"دومیزیا دو روسا" از فستیوال‌های فیلم دعوت کرد تا مباحث مربوط به برابری جنسیتی را هدایت کنند و مسئولیت آن را برای ایجاد تغییر بپذیرند. او گفت: "مباحث پیرامون برابری جنسیتی درباره‌ی اعداد، ارقام و آمار نیستند بلکه در مورد پیشرفتی است که حاصل می‌شود".

"آلبرتو باربرا" و "پائولو باراتا" در هفتاد و ششمین دوره جشنواره ونیز

*

از نظر بسیاری از فعالین این حوزه‌ ریشه‌ی این نابرابری در بودجه‌ها و انتخاب سرمایه‌گذاران است. این سرمایه‌گذاران هستند که کمتر به کارگردانان زن اعتماد می‌کنند و بودجه‌های کمتری را به پروژه‌های آن‌ها تخصیص می‌دهند.