جوکر، مرد خندان

اقتصاد هنر آنلاین- شفق ابوسبا؛ برای اولین بار شخصیت جوکر در سال 1940 در کتاب‌های کمیک به‌عنوان یک ضدقهرمان بازنمایی شد. اما خیلی زود محبوبیت آن افزایش پیدا کرد و اینطور معروف شد که جوکر و بتمن دو روی یک سکه هستند و وجود هر دو ضروری است. بعد از خلق شخصیت جوکر در کتاب‌های کمیک، این شخصیت در بازی‌های رایانه‌ای، انیمیشن‌ها و فیلم‌های سینمایی بازنمایی شد و در هر یک از این بازنمایی‌ها این کاراکتر ویژگی‌های جدیدی پیدا کرد و به شخصیتی پیچیده تبدیل شد.

به‌طور کلی تا به اینجا شیوه‌هایی که از آن منظر می‌توان این شخصیت را تحلیل و بازنمایی کرد به چهار دسته تقسیم کرده‌اند: حقه‌باز، دیوانه، فیلسوف و تروریست.

 1940 تا 1970 جوکر را بیشتر با ویژگی اول یعنی حقه‌باز و شیاد می‌شناختند. شخصیتی نمایشی که پیش از انجام عمل مجرمانه آن را اعلام‌ می‌کند، از هوش بالایی برخودار است و تمایل به سرپیچی از قانون دارد. این جوکر را بعضی منطبق با آرکیتایپ شیادی که "کارل یونگ" آن را دسته‌بندی کرد می‌دانند. فرد باهوشی که از هوشش برای انجام حقه استفاده می‌کند.

 1970 تا 1980 جوکر به دیوانه‌ای غیرقابل پیش‌بینی تبدیل شد که قتل‌های زنجیره‌ای انجام می‌دهد. نویسنده‌ی جدید مجموعه‌ی بتمن "دنی انیل" این داستان را به سمت و سوی تاریکی پیش برد. در این زمان بود که بتمن واقعا دیوانه شد، دیوانه‌ای، غیرقابل پیشبینی.

1980 تا 2000 نقطه‌ای کلیدی در تغییر این شخصیت است. نویسندگی "آلن مور" این داستان را به بلوغ رساند جایی که نشان می‌داد جوکر هیچ ریشه یا مبدائی ندارد و گذشته‌ی آن بسیار غیرشفاف و ناواضح است. این تغییر جوکر را از یک مرد شرور به یک ایده تبدیل کرد. در این داستان‌ رابطه‌ی جوکر و بتمن متفاوت شد. هر دو محصول اتفاق‌های تراژیک در جامعه نشان داده شدند. دعواهای بتمن و جوکر از این به بعد کمتر فیزیکی و بیشتر بر سر ایدئولوژی بود. جوکر به یک فیلسوف تبدیل شد.

در سال 2008 در فیلم "کرستوفر نولان" جوکر جدید با بازی "هیت لجر" خلق شد. "لجر" شبیه به هیچ یک از جوکرهای قبلی نبود. او کسی بود که بعد از حوادث 11 سپتامبر پا به هستی گذاشته بود و واکنشی بود به دنیای مدرن و سیاست‌های آن. او آنارشیستی بود که می‌خواست همه چیز را نابود کند. او بی‌نظمی و هرج و مرج را وارد سیاست شهر گاتام کرد.

در ادامه به معرفی بازیگرهایی می‌پردازیم که هر یک این شخصیت را بازآفرینی کرده‌اند:

"سزار رمرو" در تلویزیون و سینما این نقش را بازی کرد. نحوه‌ی بازی او بیشتر یادآور وجه شیاد جوکر بود.

"جک نیکلسون" در 1989 در فیلم "تیم برتون" نقش جوکر را داشت و شخصیتی فیلسوف مآب از این کاراکتر به نمایش گذاشت.

"مارک همیل" از سال 1992 تا 1994 در انیمیشن جوکر صداپیشه‌ی این نقش بود. خنده‌های ویژه‌ی او برای این نقش ماندگار شدند.

"هیت لجر" این نقش را از همه کلیشه‌های قبلی زدود و شخصیت پیچیده و جدید را بازی کرد. برای اولین بار باعث شد فیلمی بر اساس کتاب‌های کمیک برنده‌ی اسکار بشود.

"کمرون مونگن" در "گاتام" به تاریخچه‌ی جوکر پرداخت.

"جرارد لتو" سعی کرد با قبلی‌های خود متفاوت باشد. این جوکر تاتو داشت، با دختر‌ها ارتباط داشت و مدل مو او مخصوص بود. در این فیلم سعی کردند مخاطبین خود را جوان‌ترها قرار دهند اما نتوانست این فیلم موفقیتی کسب کند و برای 2 رشته، کاندید تمشک طلایی شد.

"خواکین فونیکس" آخرین بازیگری است که این نقش را بازی کرد و تا اینجا توانسته توجه‌های زیادی را به خود جلب کند. در این فیلم به ریشه جوکر پرداخته می‌شود. جایی که یک مرد به‌خاطر نگون بختی دچار فروپاشی می‌شود.