خانه پدری ضد سنت یا در نقد تحجر؟
ایده اولیه خانه پدری از کجا آمده است؟
"خانه پدری" "کیانوش عیاری" که بعد از سالها دوباره اکران شده بود، بار دیگر به دستور مستقیم دادستانی توقیف شد. عیاری قصه این فیلم را ریشه در بخشی از جامعه متحجر ایرانی میداند که به رفتارهای زننده ناموسی نیز منجر شده است.
هنر امروز-فاطمه اسماعیلی: فیلم "خانه پدری" به نویسندگی و کارگردانی "کیانوش عیاری" که در سال 1389 ساخته شده بود، در سال 1393 اولین بار اکران شد، اما به دلیل وجود یک صحنه خشن روز اول اکران عمومی به پایین کشیده شد. و دوباره پس از پنج سال پس از اصلاحاتی کوچک در اول آبان ماه دوباره به سینماها بازگشت اما امروز به دستور مستقیم دادستانی توقیف شد.
در صورتی که معاون نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی اعلام کرده بود که خانه پدری در نقد تحجر است و نه سنت، براساس گفت وگوهایی که با آقای عیاری انجام شد با اصلاح صحنه مورد مناقشه و خشن به گونهای که به کلیت فیلم آسیب وارد نشود ، آن را آماده اکران کردیم و الان صحنهای که مشکل بود اصلاح شده است.
این فیلم در طول یک هفته اکران خود منتقدان و طرفداران زیادی داشته است و برخی این فیلم را ضد مرد، ضد ایرانی و ضد سنت میداند و برخی آن را نقدی بر جامعه متحجر ایرانی و مشکلات زنان میدانند. با این حال "کیانوش عیاری" مدتها پیش در گفت و گو با سایت paprikapod.com از ایده شکل گیری فیلم "خانه پدری" گفته بود: "خانه پدری مسئلهای است که من در حوالی سالهای 52 تا 54 شمسی در اهواز دیده بودم. دختری را کشته بودند و او را در رودخانه کارون انداخته بودند. . من این گزارش را آن زمان در مجله اطلاعات جوانان خواندم. از محلی که خونابههای کشتارگاه اهواز ریخته شده بود و محل تجمع کوسههاست. دختری که زندان بوده و بعد از آزاد شدن برادر و عمو و پدر و مردهای فامیل دم در زندان بودند. دختر نمیخواست که از زندان خارج شود اما مسئولان زندان میگفتند نگران نباش ما مجبور هستیم که آزادت کنیم به همین دلیل رئیس زندان با پدر دختر صحبت میکنند که شما میخواهید دختر خودتان را بکشید؟ اما پدر میگوید که ما آمده ایم به استقبال دخترمان چون دوماهی در زندان بوده و حالا او را به نزد مادرش ببریم. چون دخترتان نمیخواهد آزاد شود و میگوید شما قصد کشتنشان را دارید. نمیدانم دقیقا سر چه مسئله اخلاقی آن دختر در زندان بود. در هر صورت دختر که سوار ماشین میشود گونی بر پاها و سر او می کشند و بعد آن را در رودخانه کارون پرت میکنند.
من همان زمان داستانش را در ذهنم ساختم. جلوی زندان تا کشتارگاه اهواز رفتم. این سناریو به تدریج و در طول سالیان عوض شد و به داستان خانه پدری رسید. اما آبشخور آن این فکر و ماجرا بود. حتی قبل از ماجرای اهواز چنین اتفاقهایی مانند رفتارهای ناموسی اذیتم میکرد. تعصبات زشت، زننده و عقب مانده راجع به مسائل ناموسی که اغلب هم بی پایه بوده است. کافی بود دختری چشمش به پسری بیوفتد و احتمال قتل او از سمت خانواده و اقوام مرد وجود داشت.
این فیلم که قصه اتفاقهای یک خانه قدیمی را از سال ۱۳۰۸ (اوایل حکومت رضا شاه) تا ۱۳۷۹ روایت میکند با بازیگرانی همچون "متین کتکی، مهدی هاشمی، شهاب حسینی و مهران رجبی، ناصر هاشمی، مینا ساداتی، نازنین فراهانی" و… در چند اپیزود ساخته شده و مسائل و مشکلات زنان ایران را در هفتاد سال اخیر به تصویر کشیدهاست. در این فیلم "ناصر هاشمی" (نقش جوانی) و "مهدی هاشمی" (نقش میانسالی) کاراکتر اصلی این فیلم را، که روایت زندگیاش از پانزده تا هشتاد سالگی به تصویر کشیده شده، بازی میکنند.