عامدانه به سقط جنین در ایران نپرداختیم

به گزارش هنر ام‌روز، مستند «خون‌ریزی» به کارگردانی محمدخوشدل‌فر، روایتی است از تصویب قانون Roe V Wade یا آزادی سقط جنین و اتفاقات بعد از آن در آمریکا که در کمتر از ۴۰ دقیقه به شیوه مستند آرشیوی به این موضوع پرداخته و این روزها در بخش مسابقه کوتاه ملی جشنواره حقیقت نمایش دارد.

خوشدل‌فر در گفت‌وگو با ایسنا درباره اهمیت پرداختن به این موضوع بیان کرد: آمارهای بسیاری درباره وضعیت ایران در بحث سقط جنین ارائه شده اما چیزی که همه روی آن اجماع دارند این است که دست کم روزی ۱۰۰۰ بچه سقط می‌شود. بر این‌اساس حدود ۴۰۰ هزار سقط برای حدود ۲۳ میلیون خانم در سن باروری آمار بالایی محسوب می‌شود، این نرخ حتی بالاتر از کشورهایی مثل آمریکا است! همین نکته برای ما دغدغه‌ای ایجاد کرد تا درباره سابقه سقط جنین، اقدامات و قانونگذاری‌های انجام شده، مستندی بسازیم.

او در ادامه با اشاره به اینکه در این مستند فقط به یکی از راهکارها اشاره شده است، گفت: این مستند یک قسمت از یک مجموعه هفت قسمتی است و من دوست داشتم حتماً یکی از قسمت‌های آن مربوط به مسائل زنان باشد. این موضوع در کشور ما مسکوت و مغفول مانده است و همه سعی می‌کنند یا آن را نادیده بگیرند و یا بدون توجه از کنار آن رد شوند.

این مستندساز در پاسخ به اینکه چرا در این اثر به شرایط ایران اشاره نشده است، توضیح داد: پرداختن به شرایط ایران نیازمند بحث مفصل‌تری است و در قالب این کار نمی‌گنجید و بحث ابتر باقی می‌ماند. درواقع ما یک بحث کلی که در همه جای دنیا درباره آن بحث شده است را مطرح کردیم. اگر بنا داشتیم مسائل ایران را هم در فیلم بیاوریم نیازمند فضای بیشتری بود و باید فنی‌تر، دقیق‌تر و کامل‌تر به آن پرداخته می‌شد و کار ویژه‌ای صورت می‌گرفت. بنابراین حتی جای مقایسه کردن هم در این مستند وجود نداشت. پس عامدانه سعی کردیم به این موضوع در ایران نپردازیم و نگاهمان بررسی یک سیر تاریخی در آمریکا به شیوه مستندی آرشیوی بود. اما با توجه به تحقیقات انجام شده آمادگی این را داریم که اگر کسی بخواهد درباره شرایط سقط جنین در ایران اثری تولید کند به او کمک کنیم ، زیرا پرداختن به این موضوع بسیار اهمیت دارد و تا جاییکه اطلاع دارم در حال حاضر هم مستندسازانی هستند که در این زمینه کار می‌کنند.

وی افزود: ما در این مستند راه‌حل ارائه نداده‌ایم زیرا هر کشوری شرایط خاص خودش را دارد، بنابر این در این اثر فقط یکی از راه‌حل‌هایی که برای سقط جنین در دنیا انجام شده را روایت می‌کنیم و راه‌حل جانبی ارائه نمی‌دهیم. این فیلم به تبعات راه‌حل که در آمریکا ارائه شد و اتفاقاتی که پس از قانونی شدن سقط جنین رخ می‌دهد پرداخته است.

خوشدل‌فر درباره پروسه پژوهش این مستند بیان کرد: پژوهش این کار بسیار پروسه انرژی بر بود زیرا بیشتر رسانه‌های دنیا طرفدار گروه انتخاب (طرفداران سقط جنین) هستند. بنابراین پروسه پژوهش و تحقیق را برای ما مقداری سخت کرده بود و ما باید لابلای نسخه‌های قدیمی فیلم‌های آرشیوی می‌گشتیم به اطلاعاتی درباره گروه زندگی (مخالفان سقط جنین) برسیم. ما دوست داشتیم سفر کنیم و می‌توانستیم به منابع آرشیوی با کیفیت بالا و اطلاعات کاملتر دسترسی پیدا کنیم اما هم هزینه بسیار بالایی داشت و هم اینکه امکان جابجایی پول از داخل ایران را نداشتیم. خوشبختانه نکته‌ای که به نفع ما شد این موضوع بود که آمریکا به جهت آزادی گردش و انتشار اطلاعات منابع بسیار خوبی در اینترنت و در دسترس ما قرار داشت. البته که گاهی مجبور می‌شدیم بعضی از فیلم‌ها را از طریق دارک‌ وب یا دیپ‌وب دانلود کنیم زیرا هیچ راه دیگری برای تهیه آن‌ها نداشتیم.

این مستندساز در پایان صحبت‌های خود گفت: در جشنواره امسال هرچه فیلم بلند دیدم احساس کردم همان کارهای کوتاه هستند که مقداری طولانی شدند و اگر یک بار دیگر تدوین شوند چیزی بیشتر از ۴۰ دقیقه نخواهند بود، بنابراین نمی‌خواستم کسی درباره فیلم من چنین چیزی را بگوید و فکر کردم ۷۰ دقیقه نشاندن مخاطب پای یک مستند کار بسیار سختی است و باید حرف مهم و دلایل پیچیده‌تری وجود داشته باشد وگرنه به نظر من ساخت این مستند در قالب فیلم‌کوتاه انتخاب درستی بود،  حتی اگر یک بار دیگر آن را تدوین کنم، شاید از همین مقدار هم کوتاه‌تر شود.