نمایشگاه نهان بر عیان در موزه هنرهای معاصر تهران
این روزها موزه هنرهای معاصر تهران میزبان دو نمایشگاه پرسونا و نهان و بر عیان است. نمایشگاه پرسونا آثار هنری اندی وارهول که در گنجینه این موزه هستند را به نمایش گذاشته‌است و نهان برعیان به تشریح لایه‌های نگارگری ایرانی می‌پردازد. هر دو نمایشگاه قابل توجه و جالب اند اما برگزاری این دو کنار هم انتخابی نامناسب به نظر می‌رسد.
هنرام‌روز: نمایشگاه نهان بر عیان به روایت شهریار حاتمی پژوهشی تخصصی درباره لایه‌های هنر نگارگری ایرانی (به شیوه‌ای علمی و نه با تکیه بر محتوا و خیالپردازی) را با بیانی روان و دسته بندی شده به مخاطب ارائه می‌دهد و به تجزیه مراحل خلق آثار نگارگری از ابتدای ترسیم کادرها و فرم‌ها با تکیه بر علم هندسه، ابزار ترسیم وتحلیل رنگ و فرم آن می‌پردازد که پیش از این شاهد آن نبودیم. این رویکرد و ادامه آن در آینده می‌تواند موجب علاقه و شناخت بیشتر مخاطبان به نقاشی ایرانی باشد و شناخت حاصل از نمایشگاه می‌تواند دیدی جدید در جهت درک آثار نگارگری به بازدید کننده بدهد.
بازدید از این نمایشگاه را به همه افراد فارغ از هر شغل و حرفه‌ای که دارند خصوصا به نوجوانان توصیه می‌کنیم. با وجود اینکه نمایشگاه مفاهیمی پیچیده و تخصصی را عنوان می‌کند اما چیدمانی پر از نشانه‌های تصویری ظریف و جذاب دارد و اگر علاقمند باشید و بعد از یکبار بازدید، دوباره و از ابتدا بازدید را شروع کنید احتمالا لایه‌های نگارگری ایرانی را بهتر درک خواهید کرد.
شهریار حاتمی، کیوریتور نمایشگاه نهان بر عیان درباره این نمایشگاه می‌گوید:
«نگارگری که در فرهنگ عمومی به آن مینیاتور می گویند، هنری است چندلایه و رازآلود. این هنر غالبا با بیانی متافیزیکی به جهان خیال و عالم لاهوتی پیوند خورده یا با رویکردی تاریخی، وجوه نمادین و اسطوره شناسانه اش برجسته شده است. اما رازآلودگی نگارگری ایران نه در آنچه عیان می کند، بلکه در زبانی است نهفته در تصویر که به واسطه آن نگارگران ایرانی فهم عمیق خود را از علوم هندسه، نجوم و مناظر و مرایا منعکس می کنند؛ زبانی این جهانی و ناسوتی که به مدد پرگار و گونیا و مسطر نقاش، و نه ذوق و خیالاتش ترسیم شده است.
از تاسیس اولین کارگاه-کتابخانه سلطنتی در بنای ربع رشیدیه در تبریز (قرن ۸ هجری قمری) تا کمی بعد از توبه ی شاه تهماسب صفوی (قرن ۱۱ هجری قمری) که به حذف نقاشان از کارگاه سلطنتی انجامید، سیصد سال تاریخ نگارگری ایران از نظام تصویری هماهنگ یا نوعی دستور زبان بصری منسجم و قابل شناسایی پیروی می کند.
روشی که در این پژوهش و در راستای فهم این «شیوه خاص دیدن» به کار گرفته شد همدلانه با هنرمندان قرون میانه است، رازآلودگی را از نقاش ایران می زداید و به شناخت هندسه نهان تصویر راه می برد؛ کوششی است برای زنده کردن یک تفکر بصری بی نظیر در گذشته جغرافیایی فرهنگی ایران. این پژوهش متکی بر آرای ریاضیدانان ایرانی و تشریحی است بر صد و بیست نسخه مصور در بازه زمانی صیصد سال از تاریخ نقاشی ایران. با نگاره های نسخه جامع التواریخ رشیدی (۷۰۷ هجری قمری) آغاز و با شاهنامه مشهور به شاه عباسی (۱۰۰۶ هجری قمری پایان می یابد.»
نمایشگاه نهان بر عیان تا ۱۷ شهریور ادامه دارد.
