نقش برجستههای شتر در عربستان سعودی از استونهنج انگلیس و اهرام مصر قدیمیترند
پژوهشهای جدید در خصوص قدمت نقش برجستههای شتر (با ابعاد واقعی) کشف شده در عربستان سعودی نشان میدهد که انها بین ۷ تا ۸ هزار سال پیش حکاکی شدند. این نقش برجستهها در سال ۲۰۱۸ در شما عربستان کشف شدند و ان زمان محققان حدس میزدند که قدمت انها ۲۰۰۰ سال باشد. اما مطالعهای جدید قدمت انها را بیش از ۶ هزار سال براورد کرد.
هنرامروز: یافتههای این پژوهش در مجله علم باستان شناسی Journal of Archaeological Science: Reports منتشر شد و قدمت این سایت را ۷ تا ۸ هزار سال اعلام کرد. این ادعا نقش برجستههای شتر عربستان سعودی را به قدیمیترین نقش برجسته از حیوانات در جهان تبدیل میکند. این در حالی است که اهرام مصر ۴۵۰۰ سال قدمت دارند و قدمت بنای استونهنج انگلیس ۵ هزار سال اعلام شده.
دانیل باردسلی محقق و باستان شناس به نشریه نشنال گفته که قدمت این سایتها از طریق تجزیه و تحلیل شیمیایی و بررسی علائم ابزار موجود در محل تعیین شده.
ماریا گوگنین، نویسنده و باستان شناس در موسسه ماکس پلانک علم تاریخ بشریت، به نشنال می گوید: «شترهایی به ابعاد واقعی وجود داشت که هر یک، دو یا سه لایه حکاکی داشتند.»
اوئلینا لپیونکو محقق دیگر نیز میگوید در سایت تاریخی عربستان علاوه بر دو جین شتر حکاکی شده، نقش برجستهای از دو حیوان دیگر نیز موجود است که ممکن است اسب یا خر باشد.
براورد اولیه از تاریخ نقش برجستههای این سایت بر اساس دیگر نقش برجستههای اینچنینی در اردن صورت گرفت اما تخمین قدمت با رادیو کربن و تجزیه و تحلیل الگوهای هوازدگی و سایر روشهای دستیابی به قدمت این اثار منشا بسیار قدیمیتری را برای انها مشخص کرد.
گوگنین به نشنال میگوید: احتمالا این نقش برجسته متعلق به دوران نوسنگی است و هیچ علامتی از ابزار سفالی و فلزی در این منطقه کشف نشده.
استفانی پاپاس دیگر باستان شناس به نشریه Live Science دراین باره گفته که شکارچیان شتر برای خلق این نقش برجستهها از ابزاری سنگی استفاده میکردند. جنس ابزار سنگی مربوط به منطقهای ۹ مایل دورتر از سایت باستانی است. او همچنین میگوید به نظر میرسد که افراد برای دسترسی به قسمتهای بالای صخره به نوعی از داربست که ان زمان استفاده میشد احتیاج داشتند و تراش هر نقش بین ۱۰ تا ۱۵ روز زمان بردهاست و با توجه به تمام نکات این یک پروژه گروهی و بلند پروازانه بودهاست.
برخی از شترهای این نقش برجسته شکمی گرد دارند که ویژگی معمول شترها در فصل جفت گیری است. این ویژگی نشان میدهد که این سایت باستانی با زمانی خاص مثل فصل جفت گیری مرتبط است.
گوگنین دراین خصوص میگوید: «جوامع شکارچی و دامدار در مناطق پراکنده اسکان داشتند و به دلیل شرایط کاری گاهی در حال نقل مکان بودند و برای انها مهم بود که ملاقاتهایی را در زمانهای مشخص با هم داشتهباشند و اطلاعات خود را با یکدیگر تبادل کنند.
بنابراین ممکن این سایت باستانی مکانی برای گردهمایی کل جامعه باشد.»
الگوهای هوازدگی بر روی این نقش برجستهها نشان میدهد که با گذشت زمان فرسایش یافتند و مجددا مرمت و حکاکی شدند.
این یافته نشان میدهد که این سایت محلی مهم برای گردهمایی نسلهای متمادی بودهاست.
در زمان خلق این نقش برجستهها یعنی هزاره ششم قبل از میلاد، شبه جزیره عربستان مملو از مراتع بود و مرطوب تر از حال حاضر بود. ساکنان این منطقه هزاران بنای سنگی را نیز ساختهاند و معلوم نیست که آیا همان گروهی که سایت شتر را حکاکی کردند نیز این بناها را ساختهاند یا نه. حکاکی های دو بعدی دیگری نیز در این منطقه پیدا شده است، اما هیچ چیز در حد سایت شتر نیست و بخشی از دشواری دستیابی به اطلاعات مربوط به این سایت این است که هیچ شباهتی با دیگر سایتهای باستانی منطقه ندارد.
نکته دیگر اینکه به نظر میرسد شترهای حکاکی شده شترهای وحشی هستند. اولین تاریخ اهلی کردن شترها به ۱۲۰۰ سال پیش از میلاد مسیح بازمیگردد و انسان دوران نوسنگی در عربستان گاو و گوسفند و بز را اهلی کرده بودند و شترهای وحشی را شکار میکردند.
محققان همچنین میگویند با توجه به قدمت این نقش برجستهها و فرسایش انها تحقیق و استخراج اطلاعات درباره انها بسیار مهم است و حفاظت از این اثار جزو اهداف اصلی و کلیدی است.
منبع: smithsonian mag