رستگاری در کوهستان!
"گرند کنیون" یا ژرفدره عظیم، اثر هنرمند نامدار انگلستان "دیوید هاکنی" یک ماشین تعمق و حیرت است که مرزهای ژانر منظره را درنوریده و یک شاهکار دروان بلوغ هنری او را رقم زده است. این نقاشی پهناور در ابعاد ۲۰۷ در ۷۴۴ سانتیمتر مرکب از ۶۰ بوم کوچک، گسترهای تماشایی از دره عمیق رودخانه کلرادوی امریکا را بازآفرینی کرده است. نقاشی برخلاف منظرههای کلاسیک، عاری از نقطه گریز و خطوط دورشونده است، اما با قدرتی خیره کننده در رنگپردازی و فضاسازی، تصویری یادمانی از این مکان را ارائه میکند.
به گزارش هنر امروز، هاکنی ابتدا در ۱۹۸۲ فتوکولاژی مرکب از ۶۰ عکس کوچک از این منظره ساخت. سپس در ۱۹۹۸ بر مبنای آن یک تابلوی عظیم با رنگهای درخشان نقاشی کرد که با ستایش وسیعی مواجه شد تا جایی که در قیاس با نگرش فانتزی و بوالهوسانه در نقاشیهای پاپ شهری دهه ۶۰ وی، نوعی رستگاری در پهنه شگرف کوهستان قلمداد شد.
مهمترین توجه هاکنی در فرآیند هنری، غلبه بر مشکل عکاسی در نگاه تکساحتی به جهان بود و محدودیت در نگاه به سوژه از یک زاویه واحد که منجر به نادیده گرفتن زوایای دیگر آن میشود. راهکار او برای غلبه براین محدودیت، ایده «کوبیسم» بود به مفهوم تصویری متکثر مشتمل بر عکسهای متعدد از زوایای مختلف. چنین تصویر چندوجهی، واجد نگاه به سوژه در زمانهای مختلف، به جای یک لحظه واحد، نیز هست. براینروال اثر هاکنی بیشتر درباره نحوه نگاه کردن به دره ژرف است تا خود دره؛ نگاهی دربرگیرنده صخرههای ستبر، پرتگاههای نفسگیر، فرمهای مجسمهای عجیب و تغییرات نوری دراماتیک.
"گرند کنیون" درعینحال یادآور صحنههای بیادماندنی سینمای هالیوود است. هاکنی از جوانی مجذوب قدرت رویاپردازی این سینما و رنگهای تکنیکالر، قاب تصویر پانوراما و سکانسهای خیالانگیز آن بود. فضاسازی هیجانانگیز و نگاه پرشور او در این اثر با طیفهای متنوع طلایی، قرمز و زرد، نوعی ادای دین به صحنههای خاطرهانگیز این فیلمها است.
یک سال قبل از خلق این اثر، هاکنی با هدف مکاشفه به کوهستانهای غرب امریکا سفر کرد. این زمانی بود که ترس از محیطهای کوچک و محصور در ذهن وی بطور فزایندهای به شیفتگی نسبت به فضاهای بزرگ و باز منجر شده بود. بازنمایی ژرفدره کلرادو، بیان کامل احساس او نسبت به این شیفتگی بود و تجسم وی از پهناوری مکان و بزرگی زمین: "... دنیا بزرگتر از آنی بنظر میرسد که پیشینیان میگفتند؛ عظیمتر و تماشاییتر. خدا باید ازآنچه که در رویاهایمان تصور میکردیم، کبیرتر باشد. ما در جهانی باشکوهتر بسر میبریم و این تصوری است که به معرفت فضای بزرگ منتهی میشود."
منبع: کانال تلگرامی علیرضا سمیعآذر