به مناسبت زادروز ال گِرکو

هنرام‌روز: در روند تحول هنر گرکو سه مرحله متمایز وجود دارد. آثار مرحله نخست (۱۵۸۰–۱۵۷۰) تأثیر هنر استادان ونیزی به خصوص تیسین است. محو شدن طراحی خطی، عدم محدودیت رنگ‌ها و تسلط کیفیت‌های تصویری را می‌توان از مشخصات عمده این آثار دانست.

هم چنین در کاربرد اغراق‌آمیز نور و سایه، روش چهره‌نگاری‌اش، تأثیر تینتورتو، ورونزه و تا حدی کرجیو را می‌توان تشخیص داد. پرده تثلیث مقدس مربوط به این دوره‌ است. گرکو در مرحله دوم (۱۶۰۴–۱۵۸۰) ریتم و حرکت را با جنبه‌هایی از هنر بیزانسی در هم می‌آمیزد.

در سال‌های بعد گرکو بیش از پیش به تجسم زیبایی باطنی همت گماشت و در واپسین مرحله تحول کارش، بیان معنوی کاملی را به دست آورد. گویایی و سادگی شکل و رنگ در نقاشی‌هایش بارزتر شدند. شدت بیان ناشی از کژنمایی و کشیدگی پیکرها و نیز بهره‌گیری از نور و رنگ غیر متداول (فام‌های آبی و زرد لیمویی)، رفعت و تشعشع روح قدسی را به تماشاگر القا می‌کنند. یکی از جسورانه‌ترین نقاشی‌های او منظره‌ای از تولدو است که در آن رؤیای چیرگی طبیعت بر انسان به طرزی تکان دهنده مجسم شده است.

عدول از قواعد سنتی، رنگ‌سایه‌های سرد، نورهای قوی، قلمزنی چالاک، اعوجاج فضا و پیچ و تاب پیکرهای اثیری، شیوه گرایی (منریسم) تکامل یافته ال گرکو را می‌نمایانند. جنبش منریسم ایتالیایی را ناشی از رویدادهایی چون غارت رم، و جریان ضد اصلاح دینی می‌دانند. زمینه منریسم گرکو را در جنگ‌های اسپانیا با هلند، فاجعه قتل‌عام یهودیان، ویرانی تولدو و اشاعه زهد و عرفان ایگناتیوس (قدیس و بنیانگذار فرقه یسوعی) می‌توان یافت.

سبک دراماتیک و اکسپرسیونیستی ال گرکو، مورد تأیید معاصرینش واقع نشد؛ اما بالاخره در قرن ۲۰ مورد تحسین و ستایش قرار گرفت.

ال گرکو منادی سبک‌های اکسپرسیونیسم و کوبیسم محسوب می‌شود و شخصیت او منبع الهامی برای نویسندگان و شاعرانی چون راینر ماریا ریلکه و نیکوس کازانتزاکیس بود.از نظر نقادان هنر، ال گرکو نقاشی چنان منحصر به ‌فرد است که در هیچ مکتب خاصی طبقه‌بندی نمی‌شود.

تثلیث مقدس

 عنوان اثری است که توسط ال گرکو در سال ۷۸-۱۵۷۷ کشیده شده‌است. این تابلو یکی از آثار مجموعه‌ای است که برای کلیسای سانتو دومینگو ال آنتیگو کشیده شده بود. این اثر اکنون در موزه دل پرادو در مادرید نگهداری می‌شود.

ال اسپولیو

یکی از آثار ال گرکو که این اثر در سال ۱۵۷۷ تا ۱۵۷۹ برای کلیسای جامع شهر تولدو در اسپانیا کشیده شده‌ است.

تدفین کنت ارگاز ۱۵۸۸–۱۵۸۶

اِل گرکو

رنگ‌ و روغن روی بوم، سانتو تومه، تولدو

منظره‌ای از تولدو، ۱۵۹۶–۱۶۰۰

ال گرکو

سبک: تکلف‌گرایی

 موزه متروپولیتن نیویورک