درختان تماشایی ایران

هنرام‌روز-مه‌سیما شکریان:

درخت مروارید سبز ارسنجان (استان فارس)

درخت مروارید سبز ارسنجان، تک درخت روییده بر یک تخته سنگ بزرگ است و به سنگ صبور نیز شهرت دارد. مروارید سبز در ۴ کیلومتری شمال‌غرب (شمال جغرافیایی) شهرستان ارسنجان واقع شده است و درختی  خودرواست که  بر صخره‌ای عظیم با ارتفاع تقریبی ۶ متر قرار دارد. نکته جالب  درمورد مروارید سبز این است که  برای رساندن ریشه‌های خود به خاک، میان صخره را در چندین قسمت شکافته و توانسته به مرور خود را به زمین متصل کند.

ارسنجان (به پارسی میانه: ارسنگان ) یکی از شهرهای استان فارس است و در فاصله ۱۲۰ کیلومتری شمال شرقی شیراز قرار دارد.

درخت سرو ابرکوه (استان یزد)

سرو ابرکوه یا سرو زرتشت، درختی ۵ هزار ساله است. گفته می‌شود بذر این درخت را زرتشت پیامبر بر خاک ابرکوه ریخته و این درخت جزو کهن سال ترین موجودات زنده در جهان است. در ایران باستان ، کاشتن درخت از اهمیت بسیار بالایی در طبقات مختلف جامعه برخوردار بوده است. در نگاره ها و آثار باستانی مانند حجاری های دوره هخامنشی در تخت جمشید ، نماد درخت و به طور خاص ، سرو آورده شده است .

این درخت در استان یزد در منطقه ابرکوه یا ابرقو واقع شده‌است.

درخت رحمت (استان کرمانشاه)

درخت رحمت از جاذبه‌های گردشگری استان کرمانشاه است. این درخت ارزشمند با ارتفاع ۳۷/۷ متر و با قطر ۸/۴۶ متر در ورودی مجموعه تاریخی طاق بستان، خودنمایی می کند. گفته می‌شود، درخت چنار کهنسال طاق بستان بعد از درخت ابرکوه دومین درخت کهنسال کشور است. در ادبیات عامه آن را به دوران ساسانی و افسانه شیرین و فرهاد نسبت می دهند. در ادبیات فولکلور در خصوص این درخت آمده که، این درخت را شیرین در زمان شکسته شدن پای اسب خسرو پرویز و دیدار او با فرهاد در طاق بستان به عنوان یادگاری می کارد.

درخت انجیر معابد چابهار (استان سیستان و بلوچستان)

از جاذبه‌های گردشگری چابهار می‌توان به درختان انجیر معابد اشاره کرد. این درختان انجیری که به زبان محلی‌ها کرگ (درخت بزرگ) نامیده می‌شود، در نوار ساحلی جنوب قرار دارد. شاخه‌های این درخت عجیب به جای اینکه سر به آسمان بکشند از بالا به سمت زمین بر می‌گردند و دوباره در خاک فرو می‌روند. پس از در خاک فرو رفتن این شاخه‌ها، از جای آن‌ها ساقه دیگری بیرون می‌آیدو باعث می‌شود تنه‌ی درخت حالتی تکه تکه داشته‌باشد. قدمت درخت انجیر معابد چابهار بیش از صد سال است و پوستی صاف و خاکستری با برگ‌های بزرگ و ساده دارد. احمد محمود نویسنده ایرانی نیز رمانی با عنوان درخت انجیر معابد دارد. آب و هوای جنوب ایران مناسب برای رشد این گونه گیاهی است.

درخت خونبار زرآباد (استان قزوین)

چنار خونبار درختی مشهور در روستای زرآباد الموت قزوین است. اهالی این روستای اعتقاد دارند که از این درخت کهن سال هر سال در زمان اذان صبح روز عاشورا خون، یا مایع سرخی شبیه خون تراوش می‌کند. این چنار در زیارتگاه امامزاده علی اصغر زرآباد قرار دارد. هر سال گردشگران بسیاری در روز عاشورا به این امامزاده می‌روند تا شاهد تراوش خون از این درخت باشند.

بر اساس پژوهش‌های انجام شده روی صمغ این درخت متوجه شده‌اند که صمغ سرخ رنگ این درخت ماهیت خونی ندارد و ترواش آن ربطی به روز عاشورا ندارد و یک بیماری گیاهی است و اگر روی این درخت خراشی ایجاد شود از آن صمغ سرخ رنگ تراوش می‌کند.

درختان کهنسال زیتون فسون (استان خراسان جنوبی)

روستای فسون از توابع بخش خوسف است. دراین قسمت از خراسان جنوبی باغی از درختان زیتون وجود دارد که برای اهالی روستا جنبه‌ای مقدس دارد. گفته می‌شود عمر درختان این باغ حدود چهارصد سال برآورد شده‌است. محصول زراعی این درختان برای اهالی این روستا ادامه زندگی را ممکن می‌کند. از این رو درختانی پر بار در منطقه‌ای خشک مقدس خوانده می‌شوند.

درخت انار شیطان (استان سیستان و بلوچستان)

انار شیطان‌ از زیباترین درختان گل دهنده دنیا و بومی هندوستان و ویژه مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری است و در سیستان و بلوچستان نیز رشد می‌کند. این درخت از گونه‌های مهم و کمیاب مناطق بیابانی و خشک در جنوب کشور است وبه صورت توده‌های کوچک و نسبتا خالص در شهرستان‌های قصرقند، فنوج و ایرانشهر پراکنده است و جزو جاذبه‌های گردشگری این منطقه است.

درختان انار روستای دورک (استان چهار محال بختیاری)

درختان انار روستای دورک در فصل پاییز چشم انتظار گردشگران هستند. روستای دورک که در ۱۲۰ کیلومتری شهرکرد قرار دارد به دلیل دارا بودن کوچه باغ های اناری و آیین سنتی ناردنگ همه ساله، میزبان تعداد زیادی گردشگر از سراسر کشور و به ویژه استان های همجوار نظیر اصفهان و خوزستان است. این روستا علاوه بر دارا بودن درختان انار، محصولاتی مثل رب انار هم تولید می‌کند.

درخت کهن سال پسته اودرج رفسنجان (استان کرمان)

درخت کهنسال پسته اودرج در فاصله ۳۵ کیلومتری رفسنجان، در دهکده تاریخی اودرج قرار گرفته است.  گفته می‌شود، قدمت این درخت  به بیش از ۱۵۰۰ سال می‌رسد و  ارتفاعی حدود ۱۵ متر و تنه‌ای با قطر ۳.۵ متر دارد.