چه کسی «باب اسفنجی» را خلق کرد؟ / زیست شناس دریایی که آفریننده محبوبترین شخصیت انیمیشنی شد

«باب اسفجی» یکی از مشهورترین و محبوب ترین کاراکترهای انیمیشنی است. مجموعه سریال باب اسفنجی شلوار مکعبی یکی از بادوام‌ترین سریال‌های انیمیشنی است که پخش آن از سال ۱۹۹۹ از شبکه نیکلودئون شروع و به بخشی از خاطرات نسل‌های مختلف تبدیل شده است.

استیون هیلنبرگ به‌عنوان خالق دنیای انیمیشنی باب اسفنجی ابتدا به‌خاطر علاقه به اقیانوس، سال ۱۹۸۴ در سن ۲۳ سالگی مدرک کارشناسی منابع طبیعی دریایی را از دانشگاه هامبولت کالیفرنیا دریافت کرد و تا سال ۱۹۸۷ به‌عنوان زیست‌شناس دریایی مشغول فعالیت و تدریس شد. هیلنبرگ درکنار این کار همیشه به هنر علاقمند بود و همان زمان یک کمیک‌بوک آموزشی به‌زبان طنز به‌اسم The Intertidal Zone (منطقه‌ی جزر) برای شاگردان خود طراحی کرده بود. این کتاب درمورد زندگی موجودات دریایی یک صخره‌ی کنار دریا بود که نقش اصلی داستانش را هم یک اسفنج برعهده داشت.

طراحی همین کمیک بعدها جرقه‌ی تولید سریال باب اسفنجی را در ذهن هیلنبرگ ایجاد کرد. او درادامه در سال ۱۹۸۹ به‌صورت حرفه‌ای به‌سمت علاقه‌ی بزرگترش یعنی انیمیشن رفت و مدرک کارشناسی ارشد خود را در سال ۱۹۹۱ در رشته‌ی انیمیشن‌های تجربی از مؤسسه هنرهای کالیفرنیا (CalArts‎) دریافت کرد. بعداز موفقیتش با دو انیمیشن کوتاه The Green Beret و Wormholes در سال ۱۹۹۲ که حاصل دوران تحصیل او در دانشگاه بود، به استخدام نیکلودئون درآمد و به‌عنوان یکی از کارگردان‌های مجموعه‌ی Rocko's Modern Life (زندگی مدرن روکو) فعالیتش را آغاز کرد.

 اما در سال ۱۹۹۴ بود که هیلنبرگ تصمیم گرفت تا کتاب کمیک خود را با تغییراتی در شخصیت‌ها و طراحی برای تولید یک سریال انیمیشنی استفاده کند. برای همین و درجهت بامزه‌تر شدن فضای آن ابعاد شخصیت اسفنج را از حالت طبیعی آن به مکعب تبدیل کرد.

هیلنبرگ بعد از متوقف شدن سریال زندگی مدرن روکو ابتدا طراحی هنری خود را به همکار قدیمی‌اش مارتین اولسون (یکی‌از نویسندگان زندگی مدرن روکو) نشان داد و به پیشنهاد او تصمیم گرفت داستان را به‌عنوان نمایشی سریالی ولی این‌بار در محیط زندگی موجودات ساکن زیر دریا بنویسد. او بعداز این تصمیم در سال ۱۹۹۶ با کمک همکاران قدیمی خود به‌طور جدی وارد پروسه‌ی تولید انیمیشنی با محوریت یک کاراکتر اسفنجی شد.

برای ساخت هر قسمت انیمیشن حدود ۵۰ نفر با یکدیگر همکاری می‌کنند. مقدمات ساخت انیمیشن و تهیه‌ی استوری‌بورد در داخل استودیوی انیمیشن نیکلودئون واقع در بربنک کالیفرنیا و مراحل انیمیشن‌سازی آن در شعبه‌ی واقع در کره جنوبی استودیو Rough Draft انجام می‌شود و درنهایت هم مراحل ویرایش نهایی، صداگذاری و اضافه شدن موسیقی در کالیفرنیا صورت می‌گیرد. فصل اول به‌کمک تکنیک سل انیمیشن ساخته شد اما از سال‌های بعد برای افزایش سرعت تولید، ساخت انیمیشن با رنگ‌آمیزی دیجیتال صورت گرفت. از سال ۲۰۰۸ و اپیزود Pest of the West از فصل پنجم هم به‌جای قلم و کاغذ معمولی از قلم نوری Wacom Cintiqs استفاده شد.

به مرور تغییراتی در جزئیات طراحی کاراکترها به‌منظور افزایش جذابیت آن‌ها اعمال شده است. همچنین در فصل نهم و یازدهم اپیزودهای ویژه‌ای به‌مناسبت کریسمس (It's a SpongeBob Christmas) و هالووین (The Legend of Boo-Kini Bottom) با استفاده از تکنیک استاپ موشن توسط Screen Novelties، با زمان تولید حدود یک‌سال برای هرکدام، ساخته شده است. 

غافلگیرکننده‌ترین اتفاق ممکن در طول ساخت این مجموعه‌ی محبوب، بیماری و مرگ هیلنبرگ در سن ۵۷ سالگی بود. هیلنبرگ سال ۲۰۱۷ اعلام کرد که به بیماری ALS (اسکلروز جانبی آمیوتروفیک ـ مشابه بیماری استیون هاوکینگ) مبتلا شده است اما تا جای ممکن در ساخت سریال باب اسفنجی شرکت می‌کند، زمانی‌که چندان طولانی نشد و استیون هیلنبرگ سال بعد در ۲۶ نوامبر ۲۰۱۸  به‌خاطر نارسایی قلبی ناشی از این بیماری درگذشت.

فصل دوازدهم باب اسفنجی آخرین باری است که حضور هیلنبرگ را تجربه کرد. حالا باید منتظر ماند و دید که بعد از مرگ هیلنبرگ آیا میراث او همچنان در مسیر قبلی به راه خود ادامه می‌دهد یا فرمول ساخت باب اسفنجی هم مثل فرمول تهیه‌ی همبرگرهای خرچنگ فقط وابسته‌به یک حس شخصی غیرقابل برداشت است.

منبع: وبسایت زومجی