رنگ‌های سلوک و وارستگی!
آیا جستجو و مکاشفه هنر مدرن در جهان انتزاعی قادر است شکل نوینی از هنر قدسی را پدیدار سازد؟ "جان و دومنیک دِمنیل" مجموعه‌داران شهیر آمریکایی با ایمان به امواج معنوی هنر مدرن، بر این باور بودند که برخی هنرمندان مدرنیست چنین تعلق‌خاطری داشته و نمونه‌هایی از آثارشان مصداق آن است. لذا در یک کلیسای کوچک در شهر هیوستون ایالت تگزاس، یک فضای خلوت و آرامش برای تجربه مراقبه و سلوک از طریق هنر فراهم ساختند تا هنرمند پرآوازه و روس‌تبار آمریکا "مارک روتکو" مجموعه ۱۴ نقاشی بزرگ خود را برای نیایش و رستگاری به نمایش گذارد. نقاشی‌ها مدتی پس از سفارش این خانواده هنردوست در میانه دهه ۶۰ خلق شدند، اما گشایش کلیسا برای بازسازی فضای داخلی تا ۱۹۷۱ به تعویق افتاد. یک سال قبل از رونمایی این آثار، مارک روتکو در کارگاهش با انگیزه‌های موهومی مبادرت به خودکشی کرد و این مراسم در اندوهی عمیق برگزار و از آن پس این مکان با عنوان "نیایش‌گاه روتکو" نام‌گذاری شد.
به گزارش هنر ام‌روز، این ۱۴ تابلوی تک‌رنگ (۳ اثر سه‌لته‌ای و ۵ اثر تک‌لته‌ای) همگی به رنگ بنفش با ترکیبی از لکه‌های ارغوانی تیره، قرمز خرمایی و سیاه، در یک فضای هشت‌ضلعی نصب شده‌اند. آنها همچون ابرهای رنگی، به احوالات غمگین و روح سودا زده روتکو در سال‌های پایانی زندگی‌اش نسبت داده می‌شوند؛ زمانی‌که احساسی عمیقاً درون‌گرا و صوفیانه او را به سمت خلق تابلوهای تک‌رنگ سیاه سوق داد تا تصویری مایوس و مالیخولیایی از تراژدی انسانی را در نهایت سادگی و والایی ارائه نماید. الهام بخش روتکو در کشمکش سیاه با بنفش و ارغوانی، آسمانی به این رنگ در تابلوی مشهور شب پرستاره ونگوگ بود که حدود یکسال قبل از خودکشی وی خلق و حالا در این گستره‌های رنگی محزون، طنین‌انداز مرثیه‌ای اندوهناک برای تنهایی انسان معاصر شده‌اند.
نقاشی‌ها به روایت خود روتکو برآن هستند تا احساسات بنیادی و دغدغه‌های ازلی انسان را با فام‌های رنگی بیان کنند. سطح نقاشی آکنده از ذرات مهاجم رنگ‌هایی است که پس از خیره شدن مخاطب، همچون طوفان صحرایی بسوی او روانه می‌شوند. آنها حامل خاطره رنج‌های کهن و هراس‌های بی‌پایان انسان‌ها هستند و درعین حال بارقه‌هایی از امید را نیز به همراه دارند. در برابر این تابلوهای بزرگ، نیمکت‌هایی قرار دارند تا بیننده به روی آنها نشسته و به آرامی در درون ابرهای رنگی سیر کند و یا شاید هم احساس کند آن رنگ‌ها از درون اوست که بیرون می‌آیند.
نیایش‌گاه روتکو اکنون به هیچ فرقه خاص مسیحی تعلق ندارد و بیشتر یک مکان عمومی است که مسیحیان، مسلمانان و شیفتگان معنویت و عرفان در آن حضور می‌یابند. خانواده دِمنیل برای تکمیل این ابتکار معنوی، بعدها یک موزه زیبا در مجاورت این کلیسا ساختند تا کلکسیون ارزشمند خود را در معرض نمایش قرار دهند.
منبع: کانال تلگرامی علیرضا سمیع‌آذر