۲۵۰۰ کیلومتر پیادهروی برای وداع!
پساز ۱۲سال رابطه عاشقانه و همکاری هنری مستمر ''مارینا آبراموویچ'' و شریک زندگیاش ''اولای'' تصمیم میگیرند جدایی خود را با یک پرفورمانس بیادماندنی جاودانه سازند. ''عشاق'' عنوان پروژه راهپیمایی ۵۰۰۰ کیلومتری آنها بر روی دیوار چین در سال ۱۹۸۸ است که در خلال آن مارینا از ابتدای شرقی و اولای از انتهای غربی دیوار حرکت کرده تا پس از طی ۲۵۰۰ کیلومتر در میانه دیوار به همدیگر رسیده و در نقطه ملاقات برای همیشه ازهم خداحافظی کنند. بدینترتیب دیوار بزرگ چین که زمانی این سرزمین کهن را از دنیای خارج جدا میساخت، حالا صحنه جدایی دراماتیک این زوج و ادای آخرین کلام آنهاست: بدرود!
به گزارش هنر امروز، مارینا آبراموویچ، شاخصترین هنرمند معاصر جهان در ژانر پرفورمانس است که از اواسط دهه ۱۹۷۰ شماری از مشهورترین نمونههای 'هنر اجرا' را ارائه کرده است. آثار او از مهمترین تجربههای این ژانر هنر مفهومی و از حیث تحمل خشونت عریان و خودآزاری، از متهورانهترین آنهاست. او در سال ۱۹۷۵ در گردهمآیی هنرمندان پرفورمانس آرت در آمستردام با اولای آشنا شد که تصادفاً تاریخ روز و ماه تولدش با وی یکسان بود. این آشنایی بعدها تاثیر عمیقی بر کار آبراموویچ گذاشت و او را از مسیر یورشهای تهاجمی بر بدن در کارهای اولیه، بهسوی مکاشفه در روابط انسانی سوق داد. اجراهای مشترک آندو ازآن پس بر مفهومی کردن رابطه ذهن و بدن متمرکز شد.
ایده پیادهروی برفراز دیوار بزرگ چین، سالها پیشتر به انگیزه ستایش عشق پرشور دو هنرمند و احتمالاً ازدواج آنها بهروی دیوار، به ذهن مارینا خطور کرده بود. عنوان ''عشاق'' به همین پنداشت اولیه بازمیگردد. اما رابطه آنها برخلاف انتظارشان به سمت بیاعتمادی، اختلاف و فرسایش روحی پیش رفت و آن عشق بهتدریج رنگ باخت. ولی آنها که مصمم به انجام پروژه بودند، سرانجام آن را به عنوان نکوداشت یک جدایی باشکوه به اجرا درآوردند. مارینا در لباس قرمز و اولای در پوشش آبی، یکی از سوی دشت و دیگری از سمت دریا، در مسیری پرفراز و نشیب بهسوی هم قدم زدند تا اینکه پس از سه ماه به هم رسیده و بسان دو همرزم، و نه دو عاشق، یکدیگر را در آغوش گرفتند.
دیوار بزرگ چین عظیمترین بنای ساخته بشر و تنها شالودهایست که از فضا در خارج جو زمین قابل مشاهده است. جلب موافقت مسئولین چین برای نخستین راهپیمایی طولانی روی این دیوار، بیش از دو سال بهطول انجامید، تااینکه نهایتاً با تقبل همه هزینهها از سوی دولت هلند پروژه به اجرا درآمد. مشکلات و مخاطرات در طول راه بیش از آن چیزی بود که قبلاً تصور میشد؛ از جمله کمبود غذا، توالت و محل استراحت روی دیواری که ممتد نبوده و در مناطقی ازبین رفته است و نیز کنترل بیوقفه ماموران امنیتی که اغلب جلوتر از مارینا قدم زده و گاه تغییراتی بر برنامه سفر تحمیل میکردند. ''عشاق'' محصول تلاش طاقت فرسای دو هنرمند پیشگام بود که مرزهای متعارف در تجربه هنری را درنوردیدند تا تاثیرات یک رابطه رومانتیک در مواجهه با دوری و فاصله جغرافیایی را در اجرایی نمادین به نمایش گذارند.
منبع: کانال تلگرامی علیرضا سمیع آذر