پنج نقش آفرینی از «جک نیکلسون» که نباید از دست بدهید!

«جک نیکلسون» را میتوان یکی ازتاثیرگذارترین و به یادماندنیترین بازیگران جهان دانست. از آنجا که این بازیگر همواره نقشهای متفاوت با ابعاد شخصیتی عجیب را بازی کرده است، جایگاه بسیار ویژهای در سینما پیدا کرده است.
جدا از بحث رکورد داری جوایز اسکار که وی با 12 نامزدی نفر اول است و با دریافت 3 اسکار در کنار بزرگان قرار میگیرد، نمیتوان تأثیر مهم وی و سبک ویژهش در دنیای بازیگری را کتمان کرد. نیکلسون استاد خلق شخصیتهای شرور، عصبی مزاج و طغیان کرده بود.
در ادامه به معرفی پنج تا از بهترین نقشآفرینیهایاو میپردازیم.
محله چینیها (Chinatown)
«محله چینیها» نقطه آغاز نقشهای جدی در فعالیت حرفهای جک نیکلسون محسوب میشود. او در این فیلم نوآر پیچیده و تودرتو، نقش جی. جی “جیک” گیتس را بازی میکند؛ یک کارآگاه خصوصی که در مسیر دشواری قرار گرفته است. نویسندگی کار را رابرت تاون بر عهده داشته و کارگردان این اثر نیز رومن پولانسکی بوده است. «محله چینیها» یک شاهکار در بالاترین مرتبه موجود است.
این فیلمِ آزاردهنده، گیرا و کاملاً درگیرکننده، محصول دوران هالیوود نو است و آن را به نقطه اوجش میرساند.
ایزی رایدر (Easy Rider)
ایزی رایدر نخستین نقشآفرینی مطرح نیکلسون است. او در ایزی رایدر حضور کوتاهی دارد، اما حضورش بهقدری تاثیرگذار است که تمام فیلم را تحتالشعاع قرار میدهد و پیام اصلی فیلم بدون حضور او منتقل نخواهد شد. جورج هنسون وکیلی دائمالخمر است که شخصیتهای اصلی فیلم او را در زندان ملاقات میکنند. او آنها را نجات میدهد و سپس در ادامهی مسیر با آنها همراه میشود.
نیکلسون در ایزی رایدر ناامید است به بشریت و زندگی. او در ایزی رایدر آنقدر میداند که دیگر نمیتواند در حالتی طبیعی این دنیا و مردم درون آن را تحمل کند، پس تصمیم گرفتهاست به الکل پناه ببرد و هرشب در سلول یک زندان محلی بهخواب برود. نیکلسون در ایزی رایدر نماد یک انسان آزاد است و سرنوشت او در فیلم نماد بلایی است که جوامع مدرن بر سر یک انسان آزاد میآورند.
شرایط مهرورزی (Terms of Endearment)
اگر بخواهیم از داستان فیلم «شرایط مهرورزی» بگوییم میتوان خیلی ساده آن را فیلمی درباره رشدکردن و بزرگشدن نامید. فیلمی که داستان خانواده گرینوی و افرادی که این خانواده با آنها معاشرت دارند را طی سالیان دراز زندگیشان دنبال میکند. البته بخش عمده داستان به دوران بزرگسالی «اما گرینوی-هورتون» (با بازی دبرا وینگر) میپردازد اما فیلم به بخشهایی از کودکی و نوجوانی او هم اختصاص یافته است.
با در نظر داشتن اینکه فیلم تقریبا یک بازه وسیع ۳۰ ساله را پوشش میدهد طبیعی است با گستره وسیعی از احساسات هم مواجه شویم. شرایط مهرورزی فیلمی تلخ و شیرین است که هم مخاطبش را سرحال میآورد و هم غمگین میکند.
شرایط مهرورزی البته بیشتر روی رابطه عشق و نفرت میان مادر و دختر متمرکز است. جک نقش گرت بریدلاو را بازی میکند که پیشتر فضانورد بوده و حال همسایهی آورورا (با بازی شرلی مکلین) است و با او وارد رابطه عاطفی میشود.
بازی جک نیکلسون در این فیلم سینمایی یکی از بهترین بازیهای کارنامه او است؛ کارنامهای درخشان که البته فیلم درجه یک کم ندارد. نیکلسون فیلمنامهای پروپیمان و حسابشده را به دست گرفته و هر صحنه را از نظر کیفیت بازیگری به کمال رسانده است. بیدلیل نیست که اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل مرد برای این فیلم به نیکلسون رسید.
اما سوای بازی جک نیکلسون باید گفت به شکل کلی تمام نقشآفرینیهای فیلم بسیار گیرا و سطحبالا از آب درآمدهاند. هر شخصیت گرههای ویژه و مسائل خاص خودش را دارد و هر کدام برهمکنش منحصربهفرد خودش را با سایرین بروز میدهد. برای مثال بار کمدی فیلم روی دوش رابطه میان ارورا و فلپ هورتون (با بازی جف دنیلز) نهاده شده وقتی ارورا مادرخوانده او میشود.
شرایط مهرورزی در گیشه عملکرد بسیار موفقیتآمیزی داشت و به فیلم دوم پرفروش سال تبدیل شد. این اثر سینمایی در مراسم اسکار هم درخشید و نامزد دریافت یازده جایزه شد که از میان آنها پنج اسکار بهترین فیلم، بهترین کارگردانی، بهترین بازیگر زن نقش اصلی، بهترین بازیگر مرد نقش مکمل و بهترین فیلمنامه اقتباسی را به خود اختصاص داد.
« پرواز بر آشیانه فاخته»
“پرواز بر فراز آشیانه فاخته” که در ایران با نام “دیوانه از قفس پرید” معروف است، فیلمی در ژانر درام-کُمدی سیاه به کارگردانی “میلوش فورمن” و با بازیِ جک نیکلسون میباشد. این فیلم براساس رمانی با همین نام نوشتهی “کن کیسی” ساخته شده و توانست به موفقیتی چشمگیر چه در داخل آمریکا و چه در سطح جهانی دست پیدا کند. در این فیلم سیاستهای اشتباه سازمانی مورد انتقاد قرار گرفته و بحرانهای اجتماعی را مورد وارسی قرار میدهند. “پرواز بر فراز آشیانه فاخته” موفق به دریافت اسکار در تمام ۵ رشته اصلی جوایز در مراسم اسکار سال ۱۹۷۵ گردید (این جوایز که به Big Five معروف است عبارتند از: بهترین فیلم،بهترین کارگردان،بهترین فیلمنامه،بهترین بازیگر نقش اول مرد و بهترین بازیگر نقش اول زن). “جک نیکلسون” در نقش رندل مکمورفی و “لوئیز فلچر” در نقش پرستار راچد با نقشآفرینی زیبایشان در این فیلم برای همیشه در ذهن سینما دوستان ماندگار شدند. این فیلم همواره در فهرستهای گوناگون جزو برترین فیلمهای تاریخ سینما بوده و هماکنون در بانک اطلاعات اینترنتی فیلمها (IMDB) در رتبهی ۱۹ام برترین فیلمهای تاریخ سینما از نگاه مردم قرار دارد. این فیلم که با بودجهای ۳ میلیون دلاری ساخته شده بود،درنهایت توانست چیزی بیش از ۱۶۳ میلیون دلار در گیشه فروش کند. چیزی که باعث شده این فیلم در رتبهی هفتم پرسودترین فیلمهای تاریخ سینما قرار بگیرد.
پنج قطعه آسان (Five Easy Pieces )
این فیلم از جمله فیلمهای تحسین شدهی آمریکاییست که توسط کتابخانه کنگره به ثبت ملی رسیده و نامزد بهترین فیلم اسکار و گلدن گلوب هم معرفی شده است. با روایتی عمیق و پیچیده از عدم خودآگاهی، کنجکاوی و سرگردانیهای روح و در نهایت پوچ گرایی طرف هستیم. کارگر یک دکل نفتی -که نیکلسون استادانه نمایشش میدهد- در واقع پیانیستی نابغه از خانوادهای روشنفکر و ثروتمند و اهل موسیقی است که با پیشخدمتی سطحی نگر، روزگار میگذراند؛ اما با بازگشت به خانه پدری، این از خودبیگانگی و بلاتکلیفی نمود بیشتری مییابد. هوش و توانایی نیکلسون در نمایش ظریف و عمیق این شخصیت بی هدف و سردرگم، نامزدی اسکار و گلدن گلوب بهترین بازیگر مرد را برایش به ارمغان آورد. او همچنین در انجمن منتقدان فیلم نیویورک هم کاندیدای دریافت جایزه بهترین بازیگر مرد شد.