آشنایی با فستیوال فیلم ساندنس

آمریکا از دیرباز به دو شهر و دو ایالت در ساحل شرقی و غربی خود شناخته می‌شده است. نیویورک و لس آنجلس دو قلب تپنده ایالات متحده آمریکا و همچنین مراکز اصلی هنری این کشور می‌باشند. اما با این وجود چند دهه ای است که شهری دیگر در نقطه ای دور افتاده و کمتر دیده شده در ایالات متحده نام خود را بر سر زبان عشاق سینما انداخته است. ابتدا سالت لیک سیتی و بعدها پارک سیتی ایالت یوتا، از سال ۱۹۷۸ هر ساله از اوایل بهمن ماه و تقریبا برای ۱۰ روز، میزبان فیلم سازان و علاقه مندان به صنعت سینما بوده و این میزبانی را مدیون جشنواره فیلم ساندنس (Sundance International Film Festival) است.

 

جشنواره فیلم ساندنس که آن را بزرگترین جشنواره فیلم مستقل ایالات متحده می خوانند، در برگیرنده بخش های مختلفی است که در ادامه به معرفی آن می‌پردازیم:

 

در این بخش به نمایش بهترین اثار دراماتیک و مستند بلند مستقل از ایالات متحده پرداخته می شود. فیلم های به نمایش در آمده در این بخش، بیشترین میزان توجه را به خود جلب می‌کنند. در هر کدام از دو زیرشاخه آثار دراماتیک و مستند، ۱۶ اثر به رقابت با یکدیگر پرداخته و جوایز متعددی را در هر بخش به خود اختصاص می‌دهند. رقابت به این بخش تنها مختص به آثار آمریکایی است که اولین نمایش عمومی خود را در ساندنس تجربه می‌کنند. 

 

از روزهای ابتدایی شروع به کار جشنواره ساندنس این جشنواره نگاه مثبتی به نمایش آثار بین المللی در دل خود داشته است. اما تنها پس از سال ۲۰۰۸ بود که با توجه به جایگاهی که اکنون ساندنس در عرصه جشنواره های سینمایی جهان به دست آورده است، آثار سینمای بین الملل فرصت این را بدست آوردند تا در این جشنواره برای بدست آوردن جوایز مختلف به رقابت بپردازند. همانند بخش مختص به ایالات متحده فیلم های ارائه شده به این بخش نیز در دو زیر شاخه ۱۶ اثر درام و مستند بلند به رقابت می‌پردازند.

 

از آنجایی که فیلم کوتاه بستری بسیار غنی برای رویکردهای خلاقانه و نو به روایت داستانی ارائه می‌دهد، این شاخه از صنعت سینما مورد توجه اکید جشنواره ساندنس می‌باشد. از این رو فیلم های کوتاه ارسال شده به جشنواره ساندنس در پنج زیر شاخه با نام های فیلم کوتاه روایی، انیمیشن، مستند، تجربی و نسخه فیلم کوتاه بخش شبانه برای بدست آوردن جوایز مختلف به رقابت می‌پردازند. در بخش فیلم های کوتاه، آثاری از ایالات متحده و عرصه بین الملل به نمایش در می آیند و با یکدیگر به رقابت می پردازند. 

 

گرچه توجه ساندنس از ابتدا بیشتر بر روی نمایش و شناساندن آثار مستقل از فیلم سازان تازه کار متمرکز بوده است. با این حال ساندنس از گذشته هیچگاه تاثیرگذاری آثار فیلم سازان شناخته تر را در صنعت فیلم و سینما از نظر دور نگاه نداشته است. از این رو از دهه ۱۹۹۰ بخش پریمیر به عنوان بستری برای نمایش این چنین آثار در قالب بخشی خارج از رقابت، به جشنواره اضافه شده است. فیلم های به نمایش در آمده در این بخش توسط خود جشنواره دعوت می‌شوند و مبنای انتخاب آن ها روایت داستانی و رویکردهای پیشرو آن هاست. این بخش معمولا شامل ۱۵ فیلم دراماتیک و ۱۵  فیلم مستند بوده و از ایالات متحده و عرصه بین الملل انتخاب می‌شوند. 

 

بخش نکست که از اواخر سالهای ۲۰۰۰ جایگزین بخش طیف شده است محلی برای نمایش آثاری است که جشنواره آن ها را «آثاری اصیل و جسورانه با رویکردی خلاقانه و پیشرو به روایت داستانی» می‌نامد. این بخش تنها مختص به آثار برآمده از ایالات متحده بوده و هدف آن نمایاندن این آثار به طیف مخاطبی وسیع‌تر است. 

 

به مانند دیگر جشنواره های برتر بین المللی، یکی از شرایط ورود به جشنواره ساندنس نیز این است که آثار ارائه شده برای اولین بار در این جشنواره به نمایش در بیایند. اما با این حال فیلم هایی وجود دارند که به هر دلیلی ممکن است پیش از ساندنس در جای دیگری به نمایش در آمده باشند، اما ساندنس مشتاق به نمایش آن ها باشد. بخش اسپاتلایت به این هدف به کار آمده و معمولا تعداد ۹ اثر سینمایی برجسته که در جاهای دیگر جهان رونمایی شده اند را به نمایش در می آورد.

 

شاید بتوان این بخش را شهره ترین بخش جشنواره فیلم ساندنس نامید. این بخش شهرت خود را از نمایش آثاری به دست آورده است که به شکل تضمین کننده‌ای واکنش های شدید بسیاری را به همراه می آورند. در این بخش جشنواره به نمایش آثار کمدی جنجالی، فیلم های وحشتناک، درام سورئال و انیمیشن های بزرگسالان، برای مخاطبان شبانه می‌پردازد. 

 

ساندنس همیشه بر این باور بوده است که باید مخاطبان را با روش های نوین فیلم سازی و فیلم های تجربی ای که حدود سینما را به جلوتر می‌برند، آشنا کرد. از این رو بخش مرز نو جایی است که در آن جشنواره ساندنس به نمایش فیلم های تجربی، نمایش های در بستر رسانه و چیدمان هایی که بر بستر هنر و رسانه‌های دیجیتال قرار دارند، می‌پردازد. در سال های اخیر برآمدن تکنولوژی واقعیت مجازی و واقعیت افزوده و روایت داستان بر آمده از آن، روح تازه ای در این بخش دمیده است. 

 

بخش از کلکسیون ساندنس با همکاری آرشیو فیلم و تلوزیون دانشگاه لس آنجلس، اولین آرشیو مختص به بازیابی و نگهداری از فیلم های مستقل تاریخ سینما را بدست داده است. از ابتدای شروع به فعالیت این بخش در سال ۱۹۹۷ تا کنون، آرشیو این بخش به تعداد ۱۸۰۰ فیلم، مستند و فیلم کوتاه مستقل رسیده است. هر ساله جشنواره ساندنس تعدادی فیلم از این آرشیو را با اولویت آثار بازیابی شده انتخاب می کند و در چندین نوبت در طول جشنواره به نمایش می‌گذارد. 

 

از سال ۲۰۱۴، جشنواره ساندنس با رونمایی از بخش کودکان خود تلاش کرده است تا آثار مستقل سینمایی را به مخاطبانی تازه، یعنی کودکان معرفی کند. هر ساله، منتخب از آثار خانوادگی و دوستانه مستقل برای مخاطبان کم سن و سال به نمایش در می آیند تا به آن ها کمک کند با آثاری که در سینماهای تجاری جهان به نمایش در نمی آیند ارتباط برقرار کرده و افق نگاه خود را گسترش دهند.

 

همانطور که پیش از این آورده شد، جشنواره فیلم ساندنس هر سال از اوایل بهمن ماه کار خود را شروع کرده و برای ۱۰ روز ادامه می‌یابد. جشنواره ساندنس معمولا خرداد ماه هر سال پذیرش آثار سینماگران را شروع کرده و نهم آبان ماه در سایت خود به آدرس www.sundance.org  پذیرای آثار ارسالی است. 

 

۱. فیلم باید برای اولین بار در سطح جهانی به نمایش در آمده باشد

۲. اثر باید پس از ۱۱ دی ماه سال جاری به پایان رسیده باشد

۳. آثار بلند سینمایی باید حداقل ۵۰ دقیقه طول داشته باشند

۴. فیلم های کوتاه باید مستقیما به جشنواره ارائه شوند، زیر ۵۰ دقیقه باشند

۵. فیلم های کوتاه میتوانند قبلا در جشنواره های دیگر و نمایش های عمومی به نمایش درآمده باشند.

 

هزینه ارائه آثار به جشنواره ساندنس در طول بازه زمان تعیین شده از سوی جشنواره متفاوت می‌باشد از این رو هزینه ارائه فیلم های بلند می‌تواند از ۶۵ دلار تا ۱۱۰ دلار و هزینه ارائه فیلم های کوتاه از ۴۰ دلار تا ۸۰ دلار متغیر باشد. 

 

از آن جایی که جشنواره ساندنس دیگر آثار با فرمت بلوری و دی وی دی یا هرگونه قالب فیزیکی دیگری را قبول نمیکند، تمامی آثار ارسالی باید بر روی سایت www.filmfreeway.com بارگزاری شده و لینک آن در اختیار جشنواره قرار گیرد.