به بهانه زادروز پدر تاریخ هنر
۳۰ ژویٔیه ۱۵۱۱؛ ۵۱۱ سال پیش در چنین روزی جورجو واساری در آرِتزو در ایتالیای کنونی زاده شد. او بهترین توصیف را از نگاره "مونالیزا" ارایٔه داده است و شاید بتوان گفت اولین شخصی است که دست به نگارش تاریخ هنر زد.
هنرامروز: با اینکه جورجو واساری (Giorgio Vasari) زندگینامهای از خود به جا گذاشته ولی از زندگی خصوصی او آگاهی اندکی در دست است چون او همواره در زندگینامهاش به واژهپردازی اهمیت ویژه داده است. برای نمونه خود را تنها به این دلیل از یک خانواده کوزهگر معرفی میکند که لغت "واسارو" Vasaro کوزهگر معنی میدهد ولی تاریخنگاران او را از یک خانواده فرادست میدانند.
۱۳ ساله بود که پدرش او را به مرکز هنر و فرهنگ آن روزها فلورانس برد و برای ادامه آموزش به خانواده سرشناس مِدیچی سپرد.
۱۶ ساله بود که پدرش را از دست داد و در پی کشمکشهای سیاسی در فلورانس به زادگاهش بازگشت و با پذیرش سفارشهای نقاشی، زندگی خود و خانوادهاش را تأمین کرد.
۲۹ ساله بود که خانهای در زادگاهش خرید و بهترین طرحها و نقاشیهایش را در آنجا آفرید. این خانه هم اکنون به عنوان موزه نگهداری میشود.
اگرچه طرحها و نگارههای او تازگی خود را تا به امروز حفظ کردهاند، اما ماندگارترین اثر او "زندگینامهها" در سه جلد است که نخستین تاریخ هنر نقاشی به شیوه پژوهیده امروزین به شمار میآید که از ۳۴ سالگی به نوشتن آن پرداخت.
نویسنده که به بیشتر سرزمینهای ایتالیای کنونی و دیگر کشورهای اروپایی سفر کرده و آشکارا آثار گذشتگان را درنوردیده است، برای نخستین بار در این کتاب تاریخ تحول هنر نقاشی را بر پایه زندگینامه ۳۱۸ تن از پدیدآورندگان آثار پایدار نگاشته و آثار برجسته آنها را با دقت تمام شرح داده است.
او در این اثر واژههای "گوتیک" را برای هنر سدههای میانه و "رنِسانس" روشنگری را برای روزگار خود پیشنهاد کرده است.
کلاودیا فِزِر، استاد تاریخ هنر در فلورانس که به تازگی شرح و چاپ تازهای از "زندگینامهها" ارایٔه داده، توصیف واساری از نگاره "مونالیزا" اثر لیٔوناردو داوینچی را هنوز بهروز و بهترین وصف میداند.
جورجو واساری در ۶۲ سالگی در فلورانس در شمال ایتالیا درگذشت.
منبع: اینستاگرام اسکندر آبادی